प्रतिनिधी: नाईट फ्रँक इंडियाच्या अहवालानुसार, ऑक्टोबर २०२५ मध्ये मुंबईत तब्बल ११२०० मालमत्ता खरेदी व्यवहार झाले आहेत. जे गेल्या वर्षीच्या तुलनेत १४% कमी झाले. माहितीनुसार, मुद्रांक शुल्क संकलन (Stamp Duty Collections) १७% कमी झाले आहे. या वर्षी सप्टेंबरमध्ये उत्सव मागणी मोठ्या प्रमाणात वाढली आहे. वार्षिक घट असूनही नोंदणी मात्र ११,००० च्या वर राहिली, जी खरेदीदारांच्या विश्वासाचे प्रतिबिंब आहे असा निष्कर्ष अहवालात काढण्यात आला आहे.
अहवालातील माहितीनुसार, एकूण नोंदणीच्या ८०% नोंदणींवर निवासी विक्रीचे वर्चस्व राहिले असून १ कोटी रुपयांपेक्षा कमी किमतीच्या घरांनी त्यांचा नोंदणीतील वाटा ४८% पर्यंत वाढवला आहे.तर १-२ कोटी रुपयांच्या विभागाने ३१% आपला नोंदणीतील हिस्सा राखला ज्यामुळे मध्यम उत्पन्न मागणी मजबूत झाल्याचे या अहवालात स्पष्ट झाले.
आर्थिक २०२५ च्या सुरुवातीपासून, मुंबईत १.२३ लाखांहून अधिक नोंदणी झाल्या आहेत, ज्याने वार्षिक सरासरीच्या ४% वाढ नोंदवली आहे. त्यामुळे महसूलात ११% वाढ होत महसूल १११५१ कोटीवर मिळाला आहे. विशेषतः पश्चिम उपनगरे ५५% वाट्यासह बाजारपेठेत आघाडीवर आहेत. त्यानंतर मध्य उपनगरे २९% आणि दक्षिण मुंबई १०% यांचा क्रमांक लागतो जे चांगल्या प्रकारे जोडलेल्या शहरी क्षेत्रांना सातत्याने प्राधान्य देत असल्याचे दर्शवते.
या अहवालावर तज्ञ काय म्हणाले?
प्रशांत शर्मा, अध्यक्ष, एनएआरईडीसीओ महाराष्ट्र
'या ऑक्टोबरमध्ये नोंदणीमध्ये तात्पुरती घट ही चिंताजनक बाब नाही तर विराम म्हणून पाहिली पाहिजे. मुंबईच्या मालमत्ता बाजाराने गेल्या काही वर्षांत उल्लेखनीय लवचिकता दर्शविली आहे आणि मूलभूत बाबी मजबूत आहेत. येणारा पायाभूत सुविधांचा विकास, स्थिर रोजगार पातळी आणि अंतिम वापरकर्त्यांची सतत मागणी दीर्घकालीन वाढीला आधार देत आहे. आम्हाला विश्वास आहे की हे अल्पकालीन समायोजन आहे आणि सहाय्यक सरकारी धोरणे आणि सतत विकासक प्रयत्नांमुळे, येत्या काही महिन्यांत गती वेगाने परत येईल.'
कौशल अग्रवाल, अध्यक्ष, द गार्डियन्स रिअल इस्टेट अ‍ॅडव्हायझरी
'नोंदणीमध्ये महिना-दर-महिना घट झाली असली तरी, बाजारपेठेतील मूळ भावना अजूनही मजबूत आहे. आज घर खरेदीदार माहितीपूर्ण निर्णय घेत आहेत, प्रतिष्ठित विकासकांना आणि उच्च-गुणवत्तेच्या प्रकल्पांना प्राधान्य देत आहेत - जे बाजारातील परिपक्वतेचे एक निरोगी लक्षण आहे. नवीन उत्सवी ऑफर, आकर्षक पेमेंट योजना आणि पायाभूत सुविधांवर आधारित वाढीच्या कॉरिडॉरमुळे मुंबईच्या रिअल इस्टेट लँडस्केपमध्ये खरेदीदारांचा विश्वास वाढत असल्याने नोंदणी पुन्हा वाढेल अशी आम्हाला अपेक्षा आहे.'
सुश्री श्रद्धा केडिया-अगरवाल, संचालक, ट्रान्सकॉन डेव्हलपर्स
'नोंदणी संख्येतील अल्पकालीन घट मुंबईने पाहत असलेल्या मजबूत मूळ मागणीवर पडू नये. खरेदीदार अधिक विवेकी होत आहेत, ज्यामुळे शेवटी अधिक शाश्वत आणि गुणवत्ता-चालित बाजारपेठ निर्माण होते. जीवनशैली-केंद्रित विकास, शाश्वत डिझाइन आणि सुधारित ग्राहक अनुभवांसह, आम्हाला विश्वास आहे की हा टप्पा लवकरच नवीन गतीला मार्ग देईल कारण बाजार नवीन ग्राहकांच्या आकांक्षांशी जुळवून घेतो.'
ध्रुमन शाह, प्रवर्तक (Promoter) अरिहा ग्रुप
'ऑक्टोबर महिन्यातील आकडेवारीकडे दृष्टिकोनातून पाहिले पाहिजे - मुंबईच्या मालमत्ता बाजाराचा दीर्घकालीन मार्ग सकारात्मक आहे. आम्हाला विविध श्रेणींमध्ये सतत चौकशी आणि मोठ्या संख्येने ग्राहक येत असल्याचे दिसून येत आहे, जे खऱ्या अंतिम वापरकर्त्यांच्या मागणीचे प्रतिबिंब आहे. विकासक म्हणून, आमचे लक्ष वेळेवर डिलिव्हरी आणि मूल्य-चालित घरे देण्यावर आहे, ज्यामुळे खरेदीदारांचा विश्वास आणखी मजबूत होईल आणि येत्या काही महिन्यांत ते पुन्हा उभारी घेईल असे आम्हाला वाटते.'
शिल्पिन टाटर, व्यवस्थापकीय संचालक, सुपर्ब रिअल्टी
'मुंबई बाजार देशातील सर्वात लवचिक बाजारपेठांपैकी एक आहे. नोंदणींमध्ये थोडीशी घट ही नैसर्गिक बाजार लयीचा एक भाग आहे आणि कोणत्याही मंदीचे सूचक नाही. खरेदीदार विश्वासार्ह विकासक, उत्तम स्थाने आणि दर्जेदार ऑफरवर अधिक लक्ष केंद्रित करत आहेत जे घटक स्थिर आकर्षण वाढवत राहतात. पायाभूत सुविधांचे अपग्रेड आणि उत्सवाच्या ऑफर घर खरेदीदारांमध्ये नवीन उत्साह निर्माण करत असल्याने भावना आणखी मजबूत होण्याची आम्हाला अपेक्षा आहे'.