नवी दिल्ली: पाकिस्तानने भारताला चार वेळा पत्र लिहून सिंधू पाणी करार (IWT) स्थगित करण्याच्या निर्णयावर पुनर्विचार करण्याची विनंती केली आहे. असे वृत्त आयएएनएसने सूत्रांच्या हवाल्याने दिले आहे. या चार पत्रांपैकी एक पत्र ऑपरेशन सिंदूर नंतर पाठवण्यात आले होते.
पाकिस्तानच्या जलसंपदा मंत्रालयाचे सचिव सय्यद अली मुर्तझा यांनी भारताच्या जलशक्ती मंत्रालयाला ही चार पत्रे पाठवली आहेत, जी त्यानंतर परराष्ट्र मंत्रालयाकडे (MEA) पाठवण्यात आली. सूत्रांनी सांगितले की मुर्तझा यांनी भारताला सिंधु पाणी करार पुन्हा सुरू करण्याची विनंती केली आहे. कारण हा करार स्थगित केल्यामुळे पाकिस्तानमध्ये पाण्याची कमतरता निर्माण झाली आहे, अनेक धरणे पाण्याशिवाय कोरडी पडली आहेत.
जम्मू आणि काश्मीरच्या पहलगाममध्ये दहशतवाद्यांनी २६ जणांना गोळ्या घालून ठार मारल्यानंतर दुसऱ्या दिवशी २३ एप्रिल रोजी भारताने पाकिस्तानसोबतचा सिंधू पाणीवाटप करार रद्द केला होता. भारताने पाकिस्तानविरुद्ध घेतलेल्या दंडात्मक उपाययोजनांमधील हा एक महत्वाचा भाग होता, त्यानंतर भारताने पाकिस्तानचे सर्व व्हिसा सेवा निलंबित करणे, अटारी सीमा बंद करणे आणि पाकिस्तानी नागरिकांना तेथून निघून जाण्यास सांगणे, अशी कडक कारवाई केली होती.
भारताचे उत्तर
भारताने म्हटले आहे की इस्लामाबाद सीमापार दहशतवादाला "विश्वसनीय आणि अपरिवर्तनीयपणे" पाठिंबा देणे थांबवत नाही तोपर्यंत आयडब्ल्यूटी स्थगित राहील. भारताने ऑपरेशन सिंदूर सुरू केल्यानंतर, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी स्पष्टपणे सांगितले की "पाणी आणि रक्त एकत्र वाहू शकत नाही" आणि "दहशतवाद आणि चर्चा एकाच वेळी होऊ शकत नाहीत", ज्यामुळे सरकारची तडजोड न करण्याची भूमिका अधोरेखित झाली.
जगभर उघड झालेले, पाकिस्तानचे पंतप्रधान शेहबाज शरीफ हे सध्या सुरू असलेल्या वादांचे निराकरण करण्यासाठी भारतासोबत शांतता चर्चेत सहभागी होण्याची इस्लामाबादची तयारी व्यक्त करत आहेत.
काय आहे सिंधू पाणी करार?
१९६० मध्ये स्वाक्षरी झालेल्या सिंधू पाणी कराराअंतर्गत, भारत आणि पाकिस्तानने सहा नद्यांचे पाणी वाटण्यास सहमती दर्शविली - सिंधू, झेलम, चिनाब, रावी, बियास आणि सतलज. हजारो दहशतवादी हल्ल्यांद्वारे सद्भावनेच्या भावनेचे पालन न करून आयडब्ल्यूटीचे उल्लंघन केल्याबद्दल भारताने पाकिस्तानला वारंवार आवाहन केले होते. मात्र अखेर पहलगाम हल्ल्यानंतर हा करार स्थगित करण्यात आला.
सिंधू पाणी कराराअंतर्गत पाकिस्तानला जाणारे पाणी थांबवण्याचा भारताला अधिकार आहे का?
खरंतर, सिंधू पाणी करार हा एक कायमस्वरूपी करार आहे. कोणताही एक देश तो मनाप्रमाणे रद्द करू शकत नाही. फक्त दोन्ही देश एकत्रितपणे त्यात कोणतेही बदल करू शकतात. त्यामुळे भारताकडून हा करार रद्द नव्हे तर स्थगित करण्यात आला आहे.