गडचिरोली : नक्षलग्रस्त गडचिरोली (Gadchiroli) जिल्ह्यातून एक अत्यंत मोठी आणि दिलासादायक बातमी समोर आली आहे. जिल्ह्यातील तब्बल ६१ नक्षलवाद्यांनी आत्मसमर्पण केल्याची माहिती सूत्रांनी दिली आहे. या मोठ्या घडामोडीमुळे नक्षलवादी चळवळीला (Naxalite Movement) मोठा आणि निर्णायक धक्का बसला असून, ही चळवळ खिळखिळी झाल्याचे बोलले जात आहे. नक्षलवाद्यांनी मोठ्या संख्येने आत्मसमर्पण केल्यामुळे राज्य सरकारला आणि सुरक्षा दलांना मोठे यश मिळाले आहे. आत्मसमर्पण करणाऱ्यांमध्ये नक्षलवादी चळवळीतील एक मोठे आणि महत्त्वाचे नाव समाविष्ट आहे. नक्षलवाद्यांच्या केंद्रीय समितीचे सदस्य सोनू ऊर्फ भुपती यांनीही आत्मसमर्पण केले आहे. केंद्रीय समितीचा सदस्य आत्मसमर्पण करणे हे नक्षलवादी चळवळीच्या नेतृत्वासाठी आणि संघटनेसाठी अत्यंत हानिकारक मानले जाते. गडचिरोली पोलिसांच्या 'पसरलेल्या' नक्षलविरोधी धोरणाचा हा एक मोठा परिणाम मानला जात आहे.
६१ नक्षलवाद्यांचे आत्मसमर्पण, कारवायांना ब्रेक लागण्याची शक्यता
नक्षलग्रस्त गडचिरोली जिल्ह्यात झालेले हे आत्मसमर्पण गेल्या अनेक वर्षांतील सर्वात मोठे आणि महत्त्वपूर्ण मानले जात आहे. या मोठ्या घडामोडीमुळे जिल्ह्यातील नक्षलवादी चळवळीवर दूरगामी परिणाम होणार आहेत. आत्मसमर्पण केलेल्या ६१ नक्षलवाद्यांमध्ये गडचिरोली जिल्ह्यातील जवळपास सर्वच मोठ्या नक्षलवादी कॅडरचा समावेश आहे. यामुळे या भागातील नक्षलवादी कारवायांना आणि विशेषतः त्यांच्या मनुष्यबळाला मोठा आणि गंभीर धक्का बसला आहे. केंद्रीय समितीतील सदस्यासह ६१ नक्षलवाद्यांनी आत्मसमर्पण केल्यामुळे या भागात नक्षलवादी कारवायांना आणि त्यांच्या संघटनेला मोठा ब्रेक लागण्याची शक्यता आहे. नक्षलवादी चळवळ खिळखिळी होत असल्याचे हे स्पष्ट संकेत आहेत. सरकारच्या पुनर्वसन धोरणामुळे आणि सुरक्षा दलांच्या वाढलेल्या दबावामुळे नक्षलवादी आता मुख्य प्रवाहात परतत असल्याचे हे महत्त्वपूर्ण लक्षण आहे.
कोण आहे सोनू ऊर्फ भुपती ?
गडचिरोलीत आत्मसमर्पण केलेल्या ६१ नक्षलवाद्यांमध्ये सोनू ऊर्फ भुपती याने सर्वात महत्त्वाचे स्थान आहे. तो नक्षलवादी चळवळीतील अत्यंत वरिष्ठ आणि महत्त्वाचा सदस्य आहे.
मूळ नाव : मल्लोजुला वेणुगोपाल राव (Mallojula Venugopal Rao).
शिक्षण आणि वय : तो ६९ वर्षांचा असून, बीकॉम पदवीधर आहे.
संघटनात्मक स्थान : तो नक्षलवादी (माओवादी) पक्षाच्या पोलिट ब्युरो आणि केंद्रीय समितीचा सदस्य आहे.
सक्रियता क्षेत्र : तो प्रामुख्याने महाराष्ट्र आणि छत्तीसगडच्या सीमावर्ती भागातील माड डिव्हिजन मध्ये सक्रिय होता.
भविष्यातील दावेदारी आणि कुटुंबाचा इतिहास : माजी महासचिव बसवराजू यांच्या मृत्यूनंतर, भुपती पक्षाच्या सर्वोच्च पदाचा एक संभाव्य दावेदार मानला जात होता.
आत्मसमर्पण करण्यापूर्वी काही दिवसांपूर्वीच भुपतीने केंद्र सरकारला शांतता वार्ताच्या चर्चेसाठी तसेच तात्पुरत्या शस्त्रसंधीसाठी (Temporary Ceasefire) पत्र लिहिले होते. भुपतीचे धाकटे बंधू किशनजी (मल्लोजुला कोटेश्वर राव) हे २०११ मध्ये कोलकात्याजवळ झालेल्या चकमकीत मारले गेले होते. भुपतीची पत्नी तारक्का हिने गेल्या वर्षीच गडचिरोली पोलिसांसमोर आत्मसमर्पण केले असून, ती सध्या पोलीस पुनर्वसन शिबिरात राहत आहे. नक्षलवादी चळवळीतील इतक्या वरिष्ठ नेत्याने आत्मसमर्पण करणे, हा चळवळीसाठी सर्वात मोठा धक्का मानला जात आहे.