ट्विटर म्हणून ओळखले जाणारे ‘एक्स’ आता अडचणीत आले आहे. टेस्ला आणि स्पेसएक्ससारख्या बड्या कंपन्यांचे मालक इलॉन मस्क यांनी ते विकत घेण्यासाठी गुंतवलेले पैसे बुडत आहेत. ‘एक्स’चे मूल्य आता ७५ टक्क्यांहून अधिक खाली गेले आहे. यामुळे इलॉन मस्कच नव्हे, तर त्याचे गुंतवणूकदारही चिंतेत आहेत. ही घसरण कायम राहिल्यास त्यांना लवकरच कठोर निर्णय घेणे भाग पडू शकते. ‘फिडेलिटी ब्लू चिप ग्रोथ फंड’च्या अहवालानुसार, मस्क यांनी सुमारे ४४ अब्ज डॉलर्समध्ये ट्विटर विकत घेतले होते. दरम्यान, फिडेलिटीने त्यात सुमारे १९.६ दशलक्ष डॉलर्सची गुंतवणूक केली होती; परंतु, जुलै २०२४ पर्यंत, फिडेलिटी शेअर्सचे मूल्य ५.५ दशलक्ष डॉलर इतके कमी केले जाईल. अहवालानुसार, ‘एक्स’चे बाजारमूल्य फक्त ९.४ अब्ज डॉलर्स आहे. अशा प्रकारे जगातील सर्वात श्रीमंत व्यक्ती इलॉन मस्क यांना सुमारे ३४ अब्ज डॉलर्सचे मोठे नुकसान झाले आहे. मस्क यांच्यासाठी हा मोठा आर्थिक धक्का आहे. महसूल निम्म्यावर आला आहे. जाहिरातीमुळे मिळणारे उत्पन्नही मोठ्या प्रमाणात घटत आहे.‘एक्स’ सार्वजनिकपणे व्यापार करणारी कंपनी नाही. अशा परिस्थितीत त्याचे बाजारमूल्य शोधणे फार कठीण आहे; पण त्याचे गुंतवणूकदार बाजारमूल्याची माहिती देत राहतात. ‘फिडेलिटी’ने ‘एक्स’ चे मूल्य सतत कमी केले आहे. यावेळी तिने त्याचे बाजारमूल्य ७८.७ टक्क्यांनी कमी केले आहे. यापूर्वी जानेवारी आणि मार्चमध्येही त्यांनी इलॉन मस्क यांच्या या कंपनीचे मूल्य कमी केले होते. ‘एक्स’च्या एकूण उत्पन्नात जाहिरातीमधून मिळालेल्या उत्पन्नाचा वाटा सुमारे ७६ टक्के आहे; पण त्यात सातत्याने घट होत आहे. खर्च कमी करण्यासाठी कंपनीने आपले सॅन फ्रान्सिस्कोमधील कार्यालय आधीच बंद केले आहे. याशिवाय अनेक कर्मचारीही कमी केले आहेत. ‘एक्स’च्या भवितव्याबद्दल कर्मचारीही साशंक आहेत. ‘फिडेलिटी’व्यतिरिक्त बिल एकमन आणि डिडी कॉम्बहेदेखील त्याचे गुंतवणूकदार आहेत. डिडीवर मानवी तस्करीसारखे गंभीर आरोप आहेत. अशा स्थितीत ‘एक्स’च्या भवितव्याबाबत अनेक प्रश्न निर्माण झाले आहेत. ते बंद होण्याची भीतीही लोक व्यक्त करत आहेत.
दुसरी लक्षवेधी बातमी म्हणजे म्युच्युअल फंडामध्ये गुंतवणूक करणाऱ्या छोट्या शहरांमधून नवीन गुंतवणूकदारांच्या संख्येत जोरदार वाढ झाली आहे. चालू आर्थिक वर्षात, एप्रिल-ऑगस्ट २०२४ दरम्यान, म्युच्युअल फंड उद्योगाने २.३ कोटी नवीन गुंतवणूकदार (फोलिओ क्रमांक) जोडले आहेत. त्यापैकी ५० टक्क्यांहून अधिक गुंतवणूकदार हे छोट्या शहरांतील आहेत. ‘झेरोधा फंड हाऊस’ ने म्युच्युअल फंडात गुंतवणुकीसाठी लहान शहरांमधील गुंतवणूकदारांच्या वाढत्या संख्येबाबत एक अहवाल प्रसिद्ध केला आहे. या अहवालानुसार, एप्रिल ते ऑगस्ट दरम्यान म्युच्युअल फंड उद्योगाने २.३ कोटी नवीन गुंतवणूकदार जोडले आहेत. त्यापैकी १.२३ कोटी किंवा ५३ टक्के गुंतवणूकदार देशातील टॉप ३० शहरांव्यतिरिक्त इतर शहरांमधून आले आहेत. म्हणजेच पहिल्या ३० शहरांमधून कमी नवीन गुंतवणूकदार जोडले गेले आहेत. लहान शहरांमध्ये मे ते ऑगस्ट २०२४ या कालावधीत एकूण फोलिओच्या संख्येत एक कोटींनी वाढ झाली आहे. अहवालानुसार, म्युच्युअल फंडात गुंतवणूक करणाऱ्या छोट्या शहरांमधून नवीन गुंतवणूकदारांची संख्या वाढली असली, तरी म्युच्युअल फंड उद्योगाच्या व्यवस्थापनाखालील एकूण मालमत्तांमधून छोट्या शहरांचा वाटा केवळ १९ टक्के आहे. याचा अर्थ लहान शहरांमधून जास्त लोक गुंतवणूक करत असले तरी गुंतवणुकीचा सरासरी आकार मोठ्या शहरांपेक्षा कमी आहे.
छोट्या शहरांमधून किरकोळ विभागातील गुंतवणुकीचा सरासरी दर १.१३ लाख रुपये आहे तर टॉप ३० आणि इतर शहरांसह रिटेल विभागातील गुंतवणुकीचा सरासरी आकार २.०४ लाख रुपये आहे. ऑगस्ट २०२४ पर्यंत म्युच्युअल फंड उद्योगातील एकूण ‘एसआयपी’ खात्यातील ५४ टक्के योगदान छोट्या शहरांमधून आले आहे. छोट्या शहरांमध्ये अधिक एसआयपी खाती उघडणे हे चांगले लक्षण मानले जात आहे. एप्रिल ते ऑगस्टपर्यंत इंडेक्स फंडांमध्ये १८.७ टक्के ‘एसआयपी’ खाती उघडण्यात आली. छोट्या शहरांमध्ये उघडलेली ७९ टक्के ‘एसआयपी’ खाती वाढ किंवा इक्विटी योजनांमध्ये आहेत. ‘झेरोधा फंड हाऊस’च्या अहवालानुसार, स्मार्टफोन ॲप्स, डायरेक्ट इन्व्हेस्टमेंट प्लॅटफॉर्म, डिजिटल पेमेंट सिस्टीम आणि म्युच्युअल फंड इंडस्ट्रीद्वारे केलेल्या प्रयत्नांमुळे लहान शहरांमधून येणाऱ्या ५० टक्के नवीन गुंतवणूकदारांनी थेट योजनांद्वारे गुंतवणूक केली आहे. एका आकडेवारीनुसार, एप्रिल २०२४ मध्ये लहान शहरांमधून येणाऱ्या गुंतवणूकदारांची एकूण संख्या ८.२९ कोटी होती. ती ऑगस्ट २०२४ मध्ये ९.५२ कोटी झाली आहे, म्हणजेच १.२३ कोटी नवीन गुंतवणूकदार सामील झाले आहेत. थेट योजनेद्वारे गुंतवणूक करणाऱ्या गुंतवणूकदारांची संख्या एप्रिल २०२४ मध्ये २.९६ कोटी होती. ती ऑगस्टमध्ये वाढून ३.६ कोटी झाली.
आणखी एक दखलपात्र वृत्त म्हणजे लक्झरी आणि महागड्या घरांची विक्री आणि मागणी वाढल्यामुळे २०२४ च्या तिसऱ्या तिमाहीमध्ये जुलै ते सप्टेंबर या कालावधीत विक्रमी ८७,१०८ घरे विकली गेली, जी पाच टक्के अधिक आहे. चालू वर्षातील कोणत्याही तिमाहीतील हा सर्वाधिक विक्रीचा आकडा आहे. २०२४ च्या पहिल्या नऊ महिन्यांमध्ये एकूण दोन लाख ६०,३४९ घरांची विक्री झाली आहे. हैदराबाद आणि मुंबईमध्ये किमती सहा टक्क्यांनी वाढल्या आहेत. ‘नाइट फ्रँक इंडिया’ने जुलै ते सप्टेंबर या तिमाहीसाठी कार्यालय आणि निवासी बाजाराबाबत अहवाल प्रसिद्ध केला आहे. या अहवालानुसार एक कोटींहून अधिक किमतीच्या घरांना सर्वाधिक मागणी आहे. एक कोटी किंवा त्याहून अधिक किमतीची घरे निवासी युनिट्सच्या एकूण विक्रीच्या ४६ टक्के आहेत. २०२४च्या तिसऱ्या तिमाहीमध्ये ५० लाखांपेक्षा कमी किमतीच्या २०,७६९ गृहनिर्माण युनिटची विक्री झाली. ‘नाइट फ्रँक इंडिया’ने सांगितले की परवडणाऱ्या घरांच्या विक्रीत घट होत आहे. अहवालानुसार, ५० लाख किंवा त्यापेक्षा कमी किमतीच्या घरांची विक्री २०२३च्या तिसऱ्या तिमाहीमध्ये २३,०२६ युनिट्सच्या तुलनेत १४ टक्क्यांनी घसरून २०,७६९ युनिट्सवर आली आहे. घरांच्या किमतीत झालेली वाढ, गृहकर्जाचे महागडे व्याजदर, मागणीत झालेली घट आणि कोरोना महामारीचा या विभागावर झालेला विपरीत परिणाम ही त्यामागील मुख्य कारणे आहेत. त्यामुळे विक्रीत घट झाली आहे.
मुंबई आणि कोलकाता ही एकमेव निवासी बाजारपेठ आहे, जिथे या विभागातील विक्रीत वाढ झाली आहे. ‘नाईट फ्रँक इंडिया’च्या मते, घरांच्या किमती वाढल्यामुळे या किमतीमध्ये घरे घेऊ इच्छिणाऱ्या घर खरेदीदारांना बाजारापासून दूर ठेवले जात असून या विभागात पुरवठ्याअभावी विक्रीचे प्रमाणही कमी आहे. यामुळे महागड्या घरांची मागणी वाढत राहील. ‘नाइट फ्रँक इंडिया’चे अध्यक्ष शिशिर बैजल म्हणाले की निवासी क्षेत्राच्या उत्कृष्ट कामगिरीमुळे रिअल इस्टेट मार्केटसाठी हा उत्तम काळ ठरला आहे. एक कोटी रुपयांपेक्षा जास्त किंमत असलेल्या घरांच्या सेगमेंटमुळे विक्रीत जोरदार वाढ झाली आहे. ते म्हणाले की दिल्ली एनसीआर ही एकमेव बाजारपेठ घसरत आहे; मात्र गेल्या १३ तिमाहींमध्ये एक कोटींहून अधिक किमतीच्या घरांच्या विक्रीत सातत्याने वाढ होत आहे. बैजल यांच्या मते, स्थिर आर्थिक दृष्टिकोन आणि व्याजदर कपातीच्या शक्यतेमुळे मागणी मजबूत राहण्याची शक्यता आहे.
माजी नगरसेवक राकेश कांदे यांचा वैभव नाईकांना थेट इशारा सिंधुदुर्ग : चेंदवण येथील सिद्धिविनायक उर्फ…
लहान नाल्यातील गाळ काढण्यापूर्वीचे आणि नंतरचे सीसीटीव्हीद्वारे चित्रीकरण मुंबई (खास प्रतिनिधी): पावसाळापूर्व कामांचा भाग म्हणून…
PM Modi : आजची धोरणे, निर्णय पुढील हजार वर्षांच्या भविष्याला आकार देणार आहेत : पंतप्रधान…
कोलकाता: इंडियन प्रीमियर लीग २०२५मध्ये आज कोलकाता नाईट रायडर्सची टक्कर गुजरात टायटन्सशी होत आहे. हा…
World Earth Day 2025: आपली शक्ती, आपला ग्रह - विश्व पृथ्वी दिन २०२५ मुंबई :…
मुंबई: इंडियन प्रीमियर लीग २०२५मध्ये सोमवारी कोलकाता नाईट रायडर्स आणि गुजरात टायटन्स यांच्यात सामना रंगत…