यु. डी.जी.ए.एम. हा Unclaimed Deposits-Gateway to Access inforMation चा संक्षिप्त शब्द आहे, म्हणजे दावा न केलेल्या ठेवी-गेटवे टू ऍक्सेस इन्फॉर्मेशन. यु.डी.जी.ए.एम. पोर्टल हे भारतीय रिझर्व्ह बँक (आर.बी.आय) ने विकसित केलेले ऑनलाइन पोर्टल आहे. हे नोंदणीकृत वापरकर्त्यांना केंद्रीकृत पद्धतीने एकाच ठिकाणी अनेक बँकांमधील हक्क नसलेल्या ठेवी, खाती शोधण्याची सुविधा देते. आजच्या लेखात सदर पोर्टल विषयी सतत विचारल्या जाणाऱ्या प्रश्न व त्यावरील उत्तर यावर माहिती देणार आहे. जी आर.बी.आयच्या पोर्टलवरून घेण्यात आलेली आहे.
सर्व बँका यु.डी.जी.ए.एम. पोर्टलचा भाग आहेत का? दावा न केलेल्या ठेवींपैकी किती टक्के ते प्रतिनिधित्व करतात?
४ मार्च २०२४ पर्यंत, यु.डी.जी.ए.एम. पोर्टलचा भाग असलेल्या ३० बँका आहेत.आणि त्या आर.बी.आय.च्या ठेवीदार शिक्षण आणि जागरूकता (डीईए) निधीमध्ये दावा न केलेल्या ठेवींच्या (मूल्याच्या दृष्टीने) सुमारे ९०टक्के कव्हर करतात. या बँकांची यादी यु.डी.जी.ए.एम.च्या मुख्यपृष्ठावर (https://udgam.rbi.org.in/unclaimed-deposits/#/login) आणि ५ ऑक्टोबर २०२३ रोजीच्या आर.बी.आय. प्रेस रिलीझमध्ये उपलब्ध आहे. उर्वरित बँका ऑन-बोर्ड होण्याची प्रक्रिया चालू आहे.
यु.डी.जी.ए.एम. पोर्टलमध्ये कोणत्या प्रकारच्या ठेवी, खाती समाविष्ट आहेत?
आर. बी. आय.च्या ठेवीदार शिक्षण आणि जागरूकता निधीचा भाग असलेल्या सर्व हक्क नसलेल्या ठेवी/खाती यु.डी.जी.ए.एम.पोर्टलमध्ये शोधल्या जाऊ शकतात.
यु.डी.जी.ए.एम. पोर्टलवर (अ) व्यक्ती आणि (ब) गैर-व्यक्तींच्या हक्क नसलेल्या ठेवी शोधण्यासाठी कोणते इनपुट आवश्यक आहेत? वापरकर्त्याने पोर्टलवर त्याचे नाव आणि मोबाइल नंबर देऊन नोंदणी करणे आवश्यक आहे. (पोर्टलवर उपलब्ध असलेली वापरकर्ता पुस्तिका (https://udgam.rbi.org.in/unclaimed-deposits/#/login) पोर्टलच्या नोंदणी आणि वापराची तपशीलवार प्रक्रिया स्पष्ट करते).व्यक्ती: वैयक्तिक श्रेणीमध्ये दावा न केलेल्या ठेवी शोधण्यासाठी, वापरकर्त्याने खातेदाराचे नाव, बँकेचे नाव (एक किंवा अधिक बँका निवडल्या जाऊ शकतात) आणि पाच इनपुटपैकी कोणतेही एक किंवा अधिक उदा., कायमस्वरूपी इनपुट प्रदान करावे लागतील. खाते क्रमांक (पॅन), ड्रायव्हिंग लायसन्स क्रमांक, मतदार आयडी क्रमांक, पासपोर्ट क्रमांक आणि खातेधारकाची जन्मतारीख, गैर-वैयक्तिक: गैर-वैयक्तिक श्रेणीमध्ये दावा न केलेल्या ठेवी शोधण्यासाठी, वापरकर्त्याने घटकाचे नाव, बँकेचे नाव (एक किंवा अधिक बँका निवडल्या जाऊ शकतात) आणि चारपैकी कोणतेही एक किंवा अधिक इनपुट उदा, अधिकृत स्वाक्षरीकर्त्याचे नाव, पॅनकार्ड, कॉर्पोरेट ओळख क्रमांक (सीआयएन) आणि स्थापनेची तारीख. वरीलपैकी कोणतीही माहिती उपलब्ध नसली तरीही, वापरकर्ता शोध घेण्यासाठी वर नमूद केलेल्या या इनपुट्सच्या जागी खातेधारक किंवा संस्थेचा पत्ता टाइप करू शकतो. वापरकर्ता त्याच्या, तिच्या हक्क नसलेल्या ठेवी यु.डी.जी.ए.एम. पोर्टलद्वारे सेटल/क्लेम करू शकतो की आर.बी.आय. कडून? नाही, यु.डी.जी.ए.एम.पोर्टल फक्त (अ) एका ठिकाणी अनेक बँकांमधील हक्क न केलेल्या ठेवी/खाती शोधण्याची सुविधा देते आणि (ब) प्रत्येक बँकेच्या दावा/सेटलमेंट प्रक्रियेची माहिती देते (जी शोध परिणामात उपलब्ध असेल). दावा न केलेल्या ठेवींवर संबंधित बँकेकडूनच दावा केला जाऊ शकतो.
दावा न केलेला ठेव संदर्भ क्रमांक (यु.डी.आर.एन.) म्हणजे काय?
यु.डी.आर.एन. हा बँकांद्वारे कोअर बँकिंग सोल्यूशनद्वारे असाइन केलेला एक अनन्य क्रमांक आहे आणि आर.बी.आय.च्या ठेवीदार शिक्षण आणि जागरूकता निधीमध्ये हस्तांतरित केलेल्या प्रत्येक अनक्लेम खाते/ ठेवींना नियुक्त केला जातो. हा क्रमांक वापरला जातो जेणेकरून खातेदार किंवा बँक शाखा जिथे खाते ठेवले जाते. ती कोणत्याही तृतीय पक्षाद्वारे ओळखली जाऊ शकत नाही. यु.डी.आर.एन. बँक शाखांना यु.डी.जी.ए.एम. पोर्टलमध्ये यशस्वी शोध घेतलेल्या ग्राहक/ठेवीदारांकडून प्राप्त झालेले दावे अखंडपणे निकाली काढण्यास सक्षम करते. यु.डी.जी.ए.एम.पोर्टलवर ऑन-बोर्ड असलेल्या सर्व ३०बँकांनी पोर्टलच्या विकासादरम्यान यु.डी.आर.एन. निर्माण करण्यासाठी आवश्यकता पूर्ण केल्या आहेत.
मुंबई: वैशाख महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या तृतीया तिथीला म्हणजेच १० मे २०२४ला अक्षय्य तृतीयेचा(akshay tritiya) सण…
RCB vs PBKS: पंजाब किंग्ज आणि रॉयल चॅलेंजर्स बंगळुरूच्या सामन्यात पंजाबचा कर्णधार सॅम करनने टॉस…
महायुतीची समारोपाची सभा शिवाजी पार्कवर मुंबई : दादर येथील शिवाजी पार्क मैदानावर १७ मे रोजी…
मुंबई: टूरिज्म कंपनी मेक माय ट्रिपने बुधवारी जारी केलेल्या एका रिपोर्टवरून ही माहिती समोर आली…
मुंबई: या वर्षी अक्षय्य तृतीया १० मेला साजरी केली जात आहे. हिंदू पंचागानुसार वैशाख महिन्याच्या…
मुंबई : हिंदु समाजातील उपेक्षित, वंचितांना संविधानाने दिलेले आरक्षण काढून घेऊन मुस्लिमांना बहाल करणे, मुस्लिम…