Saturday, October 4, 2025

आकाशात 'या' दिवशी दिसणार नेहमीपेक्षा मोठा आणि तेजस्वी चंद्र

आकाशात 'या' दिवशी दिसणार नेहमीपेक्षा मोठा आणि तेजस्वी चंद्र
नवी दिल्ली (वृत्तसंस्था) : काही आठवड्यांपूर्वी भारतासह जगभरात 'ब्लड मून' दिसल्यानंतर, आता पुन्हा एकदा आकाशात एका नेत्रदीपक खगोलीय घटना दिसणार असल्याचे समजते. यावेळी जगभरातील खगोलप्रेमींना 'विशाल चंद्रा' चे अद्भुत दर्शन होणार आहे. हा विशाल चंद्र ६ ऑक्टोबर २०२५ रोजी दिसणार आहे. या दिवशी कोजागिरी पौर्णिमा आहे. परंतु हा काही सामान्य पौर्णिमेचा चंद्र नाही. या रात्री चंद्र त्याच्या नेहमीच्या आकारापेक्षा १४% मोठा आणि सुमारे ३०% अधिक तेजस्वी दिसणार असल्याचे शास्त्रज्ञांनी म्हटले आहे. विशाल चंद्र म्हणजे काय ? जेव्हा चंद्र पूर्ण असतो (पौर्णिमा) आणि त्याचवेळी तो पृथ्वीच्या सर्वात जवळच्या कक्षेत असतो, तेव्हा या स्थितीला विशाल चंद्र म्हणतात. चंद्र पृथ्वीभोवती लंबवर्तुळाकार कक्षेत फिरतो. यामुळे त्याचे पृथ्वीपासूनचे अंतर सतत बदलत असते. जेव्हा चंद्र पृथ्वीच्या सर्वात जवळ असतो, त्या बिंदूला 'पेरीजी' म्हणतात. याउलट, जेव्हा तो सर्वात दूर असतो, त्याला 'अपोजी' म्हणतात. चंद्र पेरीजीजवळ असल्यामुळे, चंद्र सामान्य पौर्णिमेच्या चंद्रापेक्षा खूप मोठा आणि अधिक चमकदार दिसतो. कधी आणि कसा पाहावा ? विशाल चंद्र सोमवारी ६ ऑक्टोबर २०२५ रोजी आकाशात दिसेल. (भारतात रात्री ११:४७ वाजता तो आपल्या सर्वोच्च पौर्णिमेच्या टप्प्यावर असेल, परंतु चंद्रोदय झाल्यावर तो पाहणे अधिक चांगले.) कुठे पाहावा : हा चंद्र पाहण्यासाठी कोणत्याही विशेष उपकरणांची गरज नाही. आकाश निरभ्र असल्यास, तुम्ही फक्त घराबाहेर पडून किंवा छतावरून तो सहज पाहू शकता. सर्वोत्तम दृश्यासाठी, शहराच्या प्रकाशापासून दूर असलेल्या ठिकाणी जाण्याचा प्रयत्न करा. या कालावधीत आणखी एक खगोलीय घटना दिसू शकते विशाल चंद्रासोबतच, ६ ते १० ऑक्टोबर दरम्यान आकाशावर लक्ष ठेवणाऱ्या लोकांना 'ड्रॅकोनिड उल्का वर्षाव' देखील पाहता येईल. हा उल्का वर्षाव पर्सेइड्स इतका तीव्र नसला तरी, कधीकधी यात अचानक उल्कांचा मोठा झोत दिसू शकतो. ऑक्टोबरमधील हा विशाल चंद्र केवळ रात्रीला अधिक प्रकाशमान करणार नाही, तर विश्वाच्या चमत्कारांशी पुन्हा जोडले जाण्याची एक सुंदर संधी देईल.
Comments
Add Comment