गणपतीला २१ मोदकांचा नैवेद्य का दाखवला जातो?

गणपती बाप्पाला मोदक खूप प्रिय आहेत, हे आपल्या सर्वांना माहीत आहे. कोणताही सण किंवा पूजा असो, मोदकाशिवाय गणपतीची पूजा अपूर्ण मानली जाते. पण गणपतीला २१ मोदकांचा नैवेद्य का दाखवला जातो, यामागे काही विशेष कारणे आणि कथा आहेत.


१. गणपतीची आवड आणि २१ मोदकांचा अर्थ
गणपतीला ‘मोदकप्रिय’ असे म्हटले जाते. ‘मोदक’ या शब्दाचा अर्थ ‘आनंद देणारा’ असा होतो. बाप्पाला मोदक अर्पण करणे म्हणजे आपल्या जीवनातील आनंद आणि समाधान बाप्पाच्या चरणी अर्पण करणे. २१ ही संख्या हिंदू धर्मात खूप शुभ मानली जाते. २१ मोदक म्हणजे २१ प्रकारच्या इच्छा, २१ गुण किंवा २१ प्रकारच्या सकारात्मक ऊर्जांचा संगम. २१ मोदक अर्पण करून भक्त आपल्या २१ प्रकारच्या इच्छा बाप्पाकडे व्यक्त करतात.


२. पौराणिक कथा
या संदर्भात एक प्रसिद्ध पौराणिक कथा आहे. एकदा सर्व देवी-देवतांना ब्रह्मदेवाने एक यज्ञ करण्याचे सांगितले. यज्ञात गणपती, कार्तिकेय आणि अन्य देवता उपस्थित होत्या. यज्ञाच्या समाप्तीनंतर, देवी-देवतांनी गणपतीला काही विशेष भेट देण्याचे ठरवले. तेव्हा सर्व देवी-देवतांनी मिळून गणपतीला २१ मोदक अर्पण केले. ते मोदक खाऊन गणपती खूप प्रसन्न झाले आणि तेव्हापासून गणपतीला २१ मोदक अर्पण करण्याची प्रथा सुरू झाली.


३. आध्यात्मिक आणि प्रतीकात्मक महत्त्व
प्रत्येक मोदकामध्ये एक आध्यात्मिक अर्थ दडलेला असतो. २१ मोदकांमध्ये १० ज्ञानेंद्रिये, १० कर्मेंद्रिये आणि मन यांचा समावेश होतो. मोदक अर्पण करताना आपण आपल्या सर्व ज्ञानेंद्रियांचा आणि कर्मेंद्रियांचा उपयोग चांगल्या कामासाठी करू अशी बाप्पाकडे प्रार्थना करतो. मोण्यांपैकी काही लोक असेही मानतात की, २१ मोदक म्हणजे ५ ज्ञानेंद्रिये, ५ कर्मेंद्रिये, ५ प्राण आणि ५ तत्त्वे (पृथ्वी, जल, अग्नी, वायु, आकाश) आणि एक मन. हे सर्व घटक एकत्र करून मोदक अर्पण केल्याने जीवनात संतुलन साधले जाते.


या सर्व कारणांमुळे गणपतीच्या पूजेमध्ये २१ मोदकांना विशेष महत्त्व आहे. बाप्पाला मोदक अर्पण करणे हे केवळ एक विधी नसून, आपल्या जीवनातील आनंद आणि अध्यात्मिक समर्पण दर्शवते.

Comments
Add Comment

सरकारी कामकाजावरील बंदीमुळे ‘नासा’चे कामकाज ठप्प !

वॉशिंग्टन : अमेरिकेच्या सरकारी कामकाजावरील बंदीमुळे ‘नासा’ या अंतराळ संशोधन संस्थेचे कामकाज सध्या ठप्प झाले

पुणे मेट्रो ‘कॅशलेस’ व्यवहारांमुळे राज्यात अव्वल

पुणे : केंद्र सरकारच्या ‘डिजिटल इंडिया’ या महत्त्वाकांक्षी उपक्रमाला प्राधान्य दिल्याने ‘कॅशलेस’ व्यवहारात

ब्रिटीश पंतप्रधान कीर स्टार्मर यांनी यशराज स्टुडिओला दिली भेट

मुंबई : ब्रिटनचे पंतप्रधान कीर स्टार्मर सध्या दोन दिवसांच्या भारत दौऱ्यावर आले आहेत. कीर स्टार्मर यांनी आज,

तोतया ईडी अधिकाऱ्यांचा सुळसुळाट; आता ईडीच्या नोटीसवर क्यूआर कोड

मुंबई : कोणीही तोतय्या ईडी अधिकारी बनून लोकांची आर्थिक फसवणूक करू नये यासाठी ईडीकडून दिल्या जाणाऱ्या सिस्टम

पुण्याला पावसाने झोडपले

पुणे : गेले काही दिवस विश्रांती घेतलेल्या पावसाने बुधवारी दुपारी तीनपासून पुन्हा एकदा पुण्याला अक्षरश: झोडपले.

सरकारी रुग्णवाहिका नावालाच, महिलेची भर रस्त्यात प्रसूती

वावी हर्ष येथील घटना; आदिवासींच्या नशिबी नेहमीच वनवास नाशिक : दोन तासापासून कॉल करून रुग्णवाहिका न आल्याने गरोदर