सिडनी (वृत्तसंस्था) : आजकाल बहुतेकांचे जीवन अतिशय व्यस्त अवस्थेतून जात आहे. अशा परिस्थितीत एकतर आपल्याला व्यायामासाठी वेळ मिळत नाही किंवा आपण त्यापासून दूर पळतो. अशीच परिस्थिती असेल, तर अमेरिकेतल्या सिडनी विद्यापीठाने एक आनंदाची बातमी आणली आहे. एका नवीन अभ्यासानुसार, दर आठवड्याला फक्त दहा मिनिटांचा जोमदार व्यायाम दीर्घ आयुष्य जगण्यास मदत करू शकतो.
संशोधकांच्या टीमने ब्रिटनच्या ‘बायोबँक’च्या ७० हजारांहून अधिक लोकांच्या व्यायामविषयक डेटाचे विश्लेषण केले. त्यांचे वय ४० ते ६९ दरम्यान होते आणि त्यांना कर्करोग किंवा हृदयविकार नव्हता. अभ्यासातल्या सर्व सहभागींना ‘ऍक्टिव्हिटी ट्रॅकर’ घालण्यास सांगण्यात आले. यासह आठवडाभर त्यांच्या शारीरिक हालचालींची माहिती गोळा करण्यात आली. त्यानंतर शास्त्रज्ञांनी सरासरी सात वर्षे सर्व सहभागींच्या आरोग्य नोंदींचे अनुसरण केले. या वेळी त्यांचा जोमाने व्यायाम, कर्करोग आणि हृदयविकार यासारखे गंभीर आजार आणि मृत्यूची शक्यता यातील संबंधांवर लक्ष ठेवण्यात आले. पोहण्यासारखा व्यायाम गंभीर आजारांपासून वाचवू शकतो. ब्रिटनच्या ‘नॅशनल हेल्थ सर्व्हे’नुसार, जोमदार व्यायाम म्हणजे कोणतीही शारीरिक क्रिया, ज्यामध्ये एखाद्या व्यक्तीचा श्वास वेगवान होतो. अशी कृती करणारी व्यक्ती एकाच वेळी अनेक शब्द उच्चारू शकत नाही आणि पुन्हा बोलण्यासाठी मध्येच एक श्वास घेते. याचे उदाहरण म्हणजे पोहणे, पर्वतांमध्ये सायकल चालवणे, पायऱ्या चढणे.
शास्त्रज्ञांना असे आढळून आले आहे की, हळूहळू व्यायाम करण्याऐवजी जोरात व्यायाम केल्याने लोकांचे आरोग्य सुधारते. कमी कालावधीसाठी जलद व्यायाम केला तरी फायदा होतो. अभ्यासात अजिबात व्यायाम न करणाऱ्या लोकांचा पुढील पाच वर्षांमध्ये मृत्यू होण्याचा धोका चार टक्के होता. त्याच वेळी, आठवड्यातून दहा मिनिटे जोरदार व्यायाम करणाऱ्यांमध्ये हा धोका दोन टक्के आणि एक तास व्यायाम करणाऱ्यांमध्ये एक टक्का असल्याचे आढळून आले.