मोहित सोमण: फाडाकडून (Federation of Automobile Dealers Association FADA)ऑक्टोबर २५ आणि ४२ दिवसांच्या उत्सव कालावधीतील ऑटोमोबाईल क्षेत्रातील वाहन किरकोळ विक्री (Retail Sales) आकडेवारी जाहीर केली आहे. त्यात उच्चांकी वाढ झाल्याने संघटनेने आपल्या प्रसिद्धीपत्रकात स्पष्ट केले आहे. ऑक्टोबर २०२५ मध्ये ऑटो-रिटेल हे जीएसटी परिवर्तन (GST 2.0) व ग्रामीण पुनरुत्थानामुळे झाली असल्याचेही फाडाने नमूद केले आहे. एकूणच ऑटोमोबाईल डीलर्स असोसिएशन (FADA) ने आज ऑक्टोबर २५ आणि ४२ दिवसांच्या उत्सव कालावधीसाठी वाहन किरकोळ विक्री डेटा जारी केला आहे.
यातील काही महत्वाची आकडेवारी पुढीलप्रमाणे - ऑक्टोबर २५ मध्ये रिटेल कामगिरी (झालेली वाढ)
एकूण रिटेल: +४०.५% वार्षिक (सर्वकालीन उच्चांक)
२W: (दुचाकी) +५१.७६% (३१.५ लाख युनिटची विक्रमी विक्री)
PV (खाजगी वाहने): +११.३५% (५.५७ लाख युनिटची विक्रमी विक्री)
३W (तीनचाकी): +५.४%
CV ( व्यवसायिक वाहने): +१७.७% | Trac ( ट्रॅक्टर) : +१४.२% | CE: –३०.५%
भारत ड्रायव्हिंग ऑटो रिटेल वाढ:
शहरींच्या तुलनेत PV (खाजगी वाहनात) मध्ये ३ पट वाढ
ग्रामीण भागात शहरांच्या तुलनेत २ पट वाढ
ठळक मुद्दे
अहवालाने नेमके काय म्हटले?
सप्टेंबरच्या २१ दिवसांच्या मंद मागणीमुळे जीएसटी २.० सुधारणा, दसरा आणि दिवाळी एकत्र आल्याने अडथळा-शर्यतीच्या शैलीतील पुनरुज्जीवन झाले. विशेषतः सुरुवातीच्या पातळीवरील दुचाकी (2W) आणि लहान कारसाठी जीएसटी दर कपातीमुळे परवडणारी क्षमता आणि पहिल्यांदाच खरेदी वाढली. ग्रामीण भारत हा वाढीचा इंजिन बनला, त्याला मजबूत पाऊस, शेतीचे उत्पन्न आणि पायाभूत सुविधांवर खर्च यामुळे मदत झाली. व्यापाऱ्यांनी विक्रमी चौकशी आणि सुधारित रूपांतरणे नोंदवली. PV इन्व्हेंटरी ५-७ दिवसांनी दुरुस्त केली.
४२ दिवसांचा उत्सव कालावधी (दसरा-दिवाळी)
एकूण किरकोळ विक्री:२१% वार्षिक वाढ (Year on Year)
सर्वकालीन उत्सवांचा उच्चांक
2W: २२% | PV: २३% | CV: १५% | Trac: +१४ | 3W: ९% | CE: –२४%
आणखी अहवालात काय म्हटले गेले?
जीएसटी २.० च्या अंमलबजावणीसोबत जुळणाऱ्या जुळ्या सणांनी 'विकसित भारत' क्षणाचा मार्ग मोकळा केला आहे .
धोरणात्मक सुधारणा, उत्सवाची भावना आणि ग्रामीण पुनरुज्जीवन यांचे परिपूर्ण संरेखन (Structure) आधारे ही वाढ झाली.
दृष्टीकोन - जवळचा आणि मध्यावधी
जीएसटी परिवर्तन 'सोपा कर, मजबूत वाढ' या दृष्टिकोनाखाली परवडणारी क्षमता कायम ठेवत आहे. लग्नाचा हंगाम, कापणी रोख प्रवाह आणि नवीन लाँच वर्षअखेरपर्यंत गती टिकवून ठेवतील.
डीलर्सची भावना काय?:
नोव्हेंबरमध्ये वाढ ८% च्या तुलनेत ६४% लोकांना अपेक्षित आहे.
नोव्हेंबर-जानेवारीमध्ये, ७०% लोकांना विस्तार, २६% स्थिर, ५% घट अपेक्षित आहे. भारतातील ऑटो रिटेल २०२६ मध्ये दृढ, आत्मविश्वासपूर्ण पायावर प्रवेश करत असताना मोजमापित आशावाद दर्शवितो.
ऑक्टोबर'२५ ऑटो रिटेल कामगिरीवर ऑक्टोबर २०२५ ऑटो रिटेलच्या कामगिरीवर विचार करताना FADA चे अध्यक्ष सी. एस. विघ्नेश्वर म्हणाले आहेत की,'ऑक्टोबर'२५ हा भारतातील ऑटो रिटेलसाठी एक ऐतिहासिक महिना म्हणून लक्षात ठेवला जाईल, जिथे सुधारणा, उत्सव आणि ग्रामीण पुनरुत्थान एकत्र येऊन विक्रमी निकाल दिले. एकूण किरकोळ विक्रीत वार्षिक ४०.५% वाढ झाली, कारण प्रवासी वाहने आणि दुचाकी दोन्ही वाहनांनी आयुष्यातील उच्चांक गाठला, जो ग्राहकांचा विश्वास आणि मजबूत आर्थिक अधोरेखित प्रवाह दर्शवितो.जीएसटी २.० संक्रमणामुळे पहिल्या २१ दिवसांसाठी जवळजवळ शांत सप्टेंबरनंतर, ऑक्टोबरमध्ये जलद पुनरुत्थान झाले - जवळजवळ एका अडथळ्यांच्या शर्यतीप्रमाणे जिथे दबलेल्या मागणीने उत्सवाच्या भावना आणि कर कपातीच्या उत्साहावर विजय मिळवला, ज्यामुळे विक्री ऐतिहासिक पातळीवर पोहोचली.
सेगमेंटनुसार, ग्रामीण मागणी, जीएसटी कपात आणि उत्सवाच्या गर्दीमुळे २W वार्षिक ५२% वाढले. डीलर्सनी मजबूत गर्दी आणि चांगल्या भावना नोंदवल्या ज्यामुळे अत्यंत उच्च रूपांतरण झाले. PV वार्षिक ११% वाढले, निर्णायकपणे तेजीत राहिले. पाच लाखांचा टप्पा ५.५७ लाख युनिट्सवर बंद झाला, जो भारताच्या किरकोळ इतिहासातील आतापर्यंतचा सर्वाधिक टप्पा आहे. महत्त्वाचे म्हणजे, इन्व्हेंटरी पातळी ५-७ दिवसांनी कमी होऊन ५३-५५ दिवसांवर आली, जी चांगली पुरवठा संरेखन दर्शवते. मालवाहतूक आणि पायाभूत सुविधांच्या क्रियाकलापांमुळे CV १८% वाढला, तर ३W आणि Trac अनुक्रमे ५% आणि १४% वाढले. एकमेव पिछाडीवर असलेला भाग CE होता, जो वार्षिक ३०% ने घसरला.
GST २.० ची सुरुवात परिवर्तनकारी ठरली लहान कार GST दर कमी केल्याने वाहन मालकी अधिक साध्य झाली, विशेषतः किमतीच्या बाबतीत संवेदनशील असलेल्या पहिल्यांदाच खरेदीदारांसाठी. उत्सवाच्या हंगामासोबत परिपूर्ण वेळेनुसार, ही परवडणारी वाढ भावनांना कृतीत रूपांतरित करते. महिन्याची उल्लेखनीय कहाणी म्हणजे भारताचा उदय... ग्रामीण भारत खऱ्या अर्थाने विकासाचे इंजिन बनला. (अनुकूल पावसाळा, शेतीचे उत्पन्न वाढणे आणि सरकारी पायाभूत सुविधांना चालना देणारी क्रयशक्ती) ग्रामीण पीव्ही विक्री शहरांपेक्षा तिप्पट वेगाने वाढली, तर ग्रामीण २W वाढीने शहरी दर जवळजवळ दुप्पट केले, ज्यामुळे भारताच्या ऑटो क्षेत्राच्या मागणी नकाशात संरचनात्मक बदल झाला.
अशाप्रकारे ऑक्टोबर २०२५ मधील हा बदल एक निर्णायक अध्याय म्हणून उभा ठाकला आहे. एक असा महिना जेव्हा चांगले धोरण, मजबूत भावना आणि तळागाळातील समृद्धी एकत्रितपणे भारतीय ऑटो रिटेलसाठी इतिहास घडवते'.
४२ दिवसांचा उत्सव’२५ ऑटो रिटेल विक्रीवर काय म्हणाले?
४२ दिवसांच्या उत्सवाच्या कालावधीतील ऑटो रिटेल कामगिरीवर विचार करताना, FADA चे अध्यक्ष श्री. सी. एस. विघ्नेश्वर म्हणाले आहेत की,'२०२५ चा ४२ दिवसांचा उत्सवाचा काळ भारतातील ऑटो रिटेलसाठी एक निर्णायक टप्पा आहे, ज्यामध्ये विविध श्रेणींमध्ये आतापर्यंतची सर्वाधिक विक्री आणि वाढ झाली आहे. एकूण वाहन किरकोळ विक्रीत वार्षिक २१% वाढ झाली, जी सरकारच्या परिवर्तनकारी जीएसटी २.० सुधारणांच्या यशाची पुष्टी करते - ही सुधारणा खरोखरच साधे कर, मजबूत वाढीच्या भावनेला मूर्त रूप देते.हा उत्सवाचा हंगाम अद्वितीय होता.एकाच महिन्यात येणारा दसरा आणि दिवाळी नवीन जीएसटी फ्रेमवर्कच्या अंमलबजावणीशी पूर्णपणे जुळला. एकत्रितपणे, त्यांनी भारतातील मध्यवर्ती भागात मागणी वाढवली. कमी झालेल्या जीएसटीदरांचा आणि आकर्षक उत्सवी योजनांचा फायदा घेण्यासाठी ग्राहकांनी त्यांचे खरेदी निर्णय घेतल्याने देशभरातील डीलर्सनी विक्रमी चौकशी, उच्च रूपांतरणे आणि आशावादाची स्पष्ट भावना नोंदवली.ग्रामीण भागातील भावना सुधारणे, चांगली रोखता आणि जीएसटी सुसूत्रीकरणाचा परवडण्याजोग्या परिणामामुळे २W वार्षिक २२% वाढले. डीलर्सनी हा अलिकडच्या काळातील सर्वोत्तम उत्सवी हंगाम म्हणून वर्णन केला, ज्यामध्ये कम्युटर बाईक आणि स्कूटर्समध्ये चांगली वाढ झाली आणि त्याचबरोबर ईव्हीचा रसही वाढला.
पीव्हीने २३% वाढ केली, जी आतापर्यंतच्या उत्सवाच्या उच्चांकावर पोहोचली. परवडण्याजोग्या सक्षमीकरणाच्या आणि मध्यमवर्गीय वापराला चालना देण्याच्या जीएसटी २.० च्या दृष्टिकोनाचे डीलरशिपच्या मजल्यांवर खरे प्रतिबिंब पडले. कमी केलेल्या कर दरांमुळे खरेदीचा आधार वाढल्याने कॉम्पॅक्ट आणि ४-मीटरपेक्षा कमी कारचे जोरदार पुनरुज्जीवन झाले. डीलर्सनी असेही नोंदवले की अनेक मॉडेल्समध्ये किरकोळ विक्रीची गती पुरवठ्यापेक्षा जास्त आहे.वाढत्या मालवाहतुकीच्या क्रियाकलाप, ग्रामीण लॉजिस्टिक्स आणि पायाभूत सुविधांच्या प्रोत्साहनामुळे सीव्हीने १५% वार्षिक वाढ नोंदवली - सरकारच्या विकसित भारत विकास अजेंडाचा थेट फायदा झालेल्या क्षेत्रांमुळे.ट्रॅकने १४% वाढ केली. ३W ने ९% वाढ नोंदवली. तथापि, प्रकल्प विलंब आणि वित्तपुरवठ्याच्या अडचणींमुळे सीई २४% घसरला.या हंगामातील यशाने पुन्हा एकदा हे सिद्ध केले आहे की जीएसटी २.० सुधारणा ही केवळ कर सुलभीकरण नाही तर ग्राहकांच्या नेतृत्वाखालील वाढ आणि राष्ट्रीय समृद्धीसाठी एक उत्प्रेरक आहे. यामुळे मालकी खर्च कमी झाला आहे, भारताच्या अर्थव्यवस्थेला ऊर्जा मिळाली आहे आणि समाजाच्या प्रत्येक घटकात आकांक्षा पुन्हा जागृत झाल्या आहेत.
थोडक्यात, ४२ दिवसांचा उत्सवाचा काळ सुधारणा, लवचिकता आणि ग्रामीण पुनरुज्जीवन या तीन स्तंभांचे प्रतीक होता - भारताच्या गतिशीलतेच्या भविष्याला आकार देणारे. विक्रमी किरकोळ विक्री संख्या आणि समावेशक वाढीसह, ऑक्टोबर-नोव्हेंबर २०२५ हा काळ भारताच्या ऑटो रिटेल क्षेत्रासाठी खरोखर विकसित भारत क्षण देण्यासाठी प्रगतीशील धोरणाने उत्सवाच्या भावनेला भेट दिली म्हणून लक्षात ठेवला जाईल.'
जवळच्या काळातील भविष्याचा अंदाज
नजीकच्या भविष्याचा अंदाज प्रोत्साहनात्मक मॅक्रो आणि धोरणात्मक घटकांच्या संगमाने समर्थित आहे. जीएसटी २.० सुधारणांना सरकारच्या 'सोपा कर, मजबूत वाढ' आणि '२०४७ पर्यंत विकसित भारत या दृष्टिकोनाचा आधारस्तंभ मानले जाते. विशेषत: मोठ्या प्रमाणात आणि प्रवेश-स्तरीय विभागांमध्ये परवडणारी क्षमता वाढवत राहणे सुरूच आहे. कापणीनंतरचा मजबूत ग्रामीण रोख प्रवाह, लग्नाच्या हंगामातील मागणी आणि श्रेणींमध्ये सुधारित स्टॉक उपलब्धता यामुळे किरकोळ विक्रीची गती टिकून राहण्याची अपेक्षा आहे. आगामी नवीन मॉडेल लाँच, निरोगी वित्तपुरवठा परिस्थिती आणि स्थिर इंधनाच्या किमती सतत वाढीसाठी एक सहाय्यक परिसंस्था आणखी मजबूत करतात.
आमच्या डीलर सर्वेक्षणातील अंतर्दृष्टी दर्शविते की उद्योगाला उत्सवाच्या वाढीचा वेग नोव्हेंबरपर्यंत वाढण्याची अपेक्षा आहे, जरी ऑक्टोबरच्या सर्वकालीन उच्चांकानंतर नैसर्गिकरित्या कमी होईल. २W डीलर्स ग्रामीण तरलता, लग्नाशी संबंधित खरेदी आणि उत्सवाच्या बुकिंगमधून होणारा प्रसार, जीएसटी फायदे आणि सुधारित भावना यांच्या मदतीने स्थिर मागणीची अपेक्षा करतात. पीव्ही डीलर्स न वितरित केलेल्या उत्सव बुकिंग, चांगल्या स्टॉक उपलब्धता आणि जीएसटी किंमत सुधारणांमुळे सतत वाढण्याची शक्यता आहे, जरी काहींना अपेक्षा आहे की वर्षअखेरीस ऑफर आणि नवीन मॉडेल लाँचची वाट पाहत असताना ग्राहक थांबले आहेत. सीव्ही डीलर्स एक मजबूत ऑर्डर पाइपलाइन आणि स्थिर मालवाहतूक हालचालीकडे लक्ष वेधतात, ज्याला पायाभूत सुविधांच्या क्रियाकलापांमुळे आणि जीएसटी २.० चा लॉजिस्टिक्स कार्यक्षमतेवर सुरू असलेल्या परिणामामुळे पाठिंबा आहे.
एकूणच, डीलर्सचा आत्मविश्वास उत्साही आहे परंतु मोजमापित आहे - ६४% वाढ अपेक्षित आहे, २७% स्थिर ट्रेंडची अपेक्षा करतात आणि फक्त ८% घसरणीची अपेक्षा करतात. म्हणूनच नोव्हेंबरसाठी उद्योगाचा दृष्टिकोन "सावध आशावाद" म्हणून दर्शविला जाऊ शकतो - एक टप्पा जिथे क्षेत्र कॅलेंडर वर्षाच्या जवळ स्थिरतेची तयारी करताना उत्सवाच्या हंगामातील असाधारण नफ्याचे एकत्रीकरण करते. धोरणात्मक सुधारणा, मागणीची दृश्यमानता आणि ग्रामीण लवचिकता संरेखित झाल्यामुळे, ऑटो रिटेल क्षेत्र आत्मविश्वास आणि रचनात्मक गतीने वर्षअखेरीस प्रवेश करते.'
संस्थेच्या मते, पुढील ३ महिन्यांचा दृष्टिकोन काय?
पुढील तीन महिन्यांत भारताच्या ऑटो रिटेलसाठीचा दृष्टिकोन निर्णायकपणे सकारात्मक राहतो, जीएसटी २.० चा सततचा प्रभाव, स्थिर ग्रामीण उत्पन्न आणि लग्न आणि कापणीतून हंगामी मागणी यामुळे समर्थित आहे. उत्सवी बुकिंग, चांगली स्टॉक उपलब्धता आणि नवीन मॉडेल लाँचमुळे किरकोळ विक्रीची गती टिकून राहण्याची अपेक्षा आहे आणि वर्षअखेरीस ऑफर आणि नवीन वर्षाच्या नोंदणी. फाडा डीलर सर्वेक्षणानुसार, ७०% लोकांना वाढ सुरू राहण्याची अपेक्षा आहे. “एक राष्ट्र, एक कर” सुधारणांमुळे परवडणाऱ्या किमतीत वाढ आणि संपूर्ण भारतात भावना सुधारल्याने, उद्योग २०२६ मध्ये आशावाद आणि स्थिर आत्मविश्वासाने प्रवेश करत आहे.
ऑनलाइन सदस्यांच्या सर्वेक्षणातील प्रमुख निष्कर्ष
तरलता (Liquidity)
चांगली ७३.७८%
तटस्थ २२.३८%
वाईट ०३.८५%
भावना (Emotions)
चांगली ७५.१७%
तटस्थ २२.०३%
वाईट ०२.८०%
नोव्हेंबर'२५ पासून अपेक्षा
वाढ ६४.३४%
फ्लॅट २७.२७%
घट वाढ ०८.३९%
पुढील ३ महिन्यांत अपेक्षा
वाढ ६९.५८%
घट २५.८७%
घट वाढ ०४.५५%
FADA इंडियाबद्दल
१९६४ मध्ये स्थापन झालेली, फेडरेशन ऑफ ऑटोमोबाईल डीलर्स असोसिएशन (FADA) ही भारतातील ऑटोमोबाईल रिटेल उद्योगाची सर्वोच्च राष्ट्रीय संस्था आहे जी २ आणि ३ चाकी वाहने, प्रवासी कार, UV, व्यावसायिक वाहने (बस आणि ट्रकसह) आणि ट्रॅक्टर यांच्या विक्री, सेवा आणि सुटे भागांमध्ये गुंतलेली आहे. FADA इंडिया १५,००० हून अधिक ऑटोमोबाईल डीलर्सचे प्रतिनिधित्व करते ज्यामध्ये ३०००० हून अधिक डीलरशिप आउटलेट्स आहेत ज्यात संपूर्ण ऑटो रिटेल उद्योगाचे प्रतिनिधित्व करणारे प्रादेशिक, राज्य आणि शहर स्तरावर ऑटोमोबाईल डीलर्सच्या अनेक संघटनांचा समावेश आहे. एकत्रितपणे डीलरशिप आणि सेवा केंद्रांवर सुमारे ५ दशलक्ष लोकांना संस्था रोजगार देते. FADA इंडिया त्याच वेळी भारतातील ऑटोमोबाईल रिटेल व्यापाराच्या वाढीला टिकवून ठेवण्यासाठी ऑटो धोरण, कर आकारणी, वाहन नोंदणी प्रक्रिया, रस्ता सुरक्षा आणि स्वच्छ पर्यावरण इत्यादींवर त्यांचे इनपुट आणि सूचना देण्यासाठी केंद्र आणि राज्य स्तरावर उद्योग आणि अधिकाऱ्यांशी सक्रियपणे नेटवर्किंग करते.