मुंबईत पंतप्रधान मोदींचे जागतिक सीईओ फोरममध्ये प्रतिपादन

मुंबई : पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी आज (बुधवारी) मुंबईत 'इंडिया मेरीटाइम वीक २०२५' दरम्यान आयोजित 'ग्लोबल मेरीटाइम सीईओ फोरम'ला संबोधित केले. याप्रसंगी त्यांनी जागतिक तणाव, व्यापारातील अडथळे आणि बदलत्या पुरवठा साखळ्यांमध्ये भारत जगासाठी एक स्थिर दीपस्तंभ (Steady Lighthouse) बनू शकतो, असे ठाम मत व्यक्त केले.

पंतप्रधान मोदी म्हणाले, "भारताचे सागरी क्षेत्र उत्कृष्ट वेग आणि ऊर्जेने प्रगती करत आहे. वसाहतवादी काळातील शतकाहून जुने शिपिंग कायदे आता २१ व्या शतकाला साजेसे आधुनिक आणि भविष्यवेधी कायद्यांनी बदलले आहेत."

सागरी क्षेत्रातील मोठे विक्रम

• आज भारताची बंदरे विकसनशील जगातील सर्वात कार्यक्षम बंदरांमध्ये गणली जातात आणि अनेक बाबतीत ती विकसित देशांच्या बंदरांपेक्षाही चांगली कामगिरी करत आहेत.


• २०२४-२५ मध्ये भारताच्या प्रमुख बंदरांनी सर्वाधिक मालवाहतूक (Highest Cargo Volumes) हाताळण्याचा विक्रम केला आहे.


• विझिंजम पोर्ट (Vizhinjam Port) हे भारताचे पहिले डीप-वॉटर आंतरराष्ट्रीय ट्रान्स-शिपमेंट केंद्र (Trans-shipment hub) कार्यान्वित झाले आहे, जेथे जगातील सर्वात मोठे कंटेनर जहाज नुकतेच दाखल झाले.


• कांडला बंदराने (Kandla Port) मेगा वॅट क्षमतेची स्वदेशी हरित हायड्रोजन सुविधा (Green Hydrogen facility) सुरू केली.


• जेएनपीटी (JNPT) येथे दुसऱ्या टप्प्याचे काम सुरू झाल्याने कंटेनर हाताळण्याची क्षमता दुप्पट झाली आहे, ज्यामुळे ते भारतातील सर्वात मोठे कंटेनर पोर्ट बनले आहे.

गुंतवणुकीची सुवर्णसंधी

• पंतप्रधान मोदींनी छत्रपती शिवाजी महाराजांचा उल्लेख करत सांगितले की, महाराजांनी सागरी सुरक्षेचा पाया घातला आणि अरबी समुद्रातील व्यापारी मार्गांवर भारतीय शक्ती सिद्ध केली.


• ते म्हणाले, "भारत आता जहाज बांधणीत (Shipbuilding) नवीन उंची गाठण्यासाठी प्रयत्न करत आहे. आम्ही मोठ्या जहाजांना आता पायाभूत सुविधा मालमत्तेचा दर्जा (Infrastructure assets) दिला आहे."


• यामुळे जहाज बांधणी क्षेत्राला नवीन वित्तपुरवठा पर्याय मिळतील आणि कर्ज मिळणे सोपे होईल. या सुधारणांना गती देण्यासाठी सरकार ७०,००० कोटी रुपयांची गुंतवणूक करणार आहे.


• जगभरातील गुंतवणूकदारांना आवाहन करत पंतप्रधान म्हणाले, "भारताच्या शिपिंग क्षेत्रात काम करण्याची आणि विस्तारण्याची हीच योग्य वेळ आहे."

पंतप्रधान मोदींनी या फोरममध्ये ८५ हून अधिक देशांच्या सहभागाबद्दल आनंद व्यक्त केला. 'मेरीटाइम इंडिया व्हिजन' अंतर्गत १५० हून अधिक उपक्रम सुरू केल्यामुळे प्रमुख बंदरांची क्षमता दुप्पट झाली असून, देशातील सक्रिय जलमार्गांची संख्या ३ वरून ३२ पर्यंत वाढली आहे. तसेच, अंतर्गत जलमार्गावरील मालवाहतूक ७०० टक्क्यांहून अधिक वाढली आहे.

जागतिक भूमिका

• "जागतिक तणाव, व्यापार अडथळे आणि पुरवठा साखळीतील बदलांदरम्यान भारत धोरणात्मक स्वायत्तता, शांतता आणि समावेशक विकासाचे प्रतीक म्हणून उभा आहे," असे पंतप्रधान म्हणाले.


• यावेळी त्यांनी भारत-मध्य पूर्व-युरोप आर्थिक कॉरिडोर (India–Middle East–Europe Economic Corridor) चा उल्लेख केला, जो व्यापार मार्गांना पुन्हा परिभाषित करेल.

या कार्यक्रमाला महाराष्ट्राचे राज्यपाल आचार्य देवव्रत, मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस आणि केंद्रीय मंत्री सर्बानंद सोनोवाल यांच्यासह अनेक मान्यवर उपस्थित होते. मुख्यमंत्री फडणवीस यांनी यावेळी बोलताना सांगितले की, या पाच दिवसांच्या कार्यक्रमात आतापर्यंत ५५,००० कोटी रुपयांचे करार झाले आहेत.