मुंबई : वजन कमी करायचं असो किंवा हृदयाचं आरोग्य राखायचं असो, अनेकजण कार्डिओ हा व्यायाम प्रकार निवडतात. पण अनेकदा उत्साहाच्या भरात किंवा चुकीच्या माहितीमुळे लोक काही अशा चुकांमध्ये अडकतात, ज्या त्यांच्या शरीराला फायद्याऐवजी नुकसान पोहोचवू शकतात.
नियमित शारीरिक हालचाल ही संपूर्ण शरीराच्या आरोग्यासाठी अत्यावश्यक असते, मग ते हृदय असो, मेंदू, हाडं किंवा स्नायू. व्यायामामुळे मानसिक आरोग्यही सुधारते आणि ऊर्जा वाढते. त्यामुळे सध्या बरेच लोक फिटनेसकडे वळले असून, कार्डिओला प्राधान्य देताना दिसतात. पण हा व्यायाम करताना काही महत्त्वाच्या गोष्टी लक्षात घेणं गरजेचं आहे.
कार्डिओ करताना होणाऱ्या सामान्य चुका
१) अतिरिक्त वेगाने सुरुवात करणे
खूप जण व्यायामाची सुरुवात करताच थेट जास्त वेगाने धावू लागतात किंवा हाय-इंटेन्सिटी वर्कआउट करतात. पण हे शरीरासाठी धोकादायक ठरू शकतं. वेग हृदयगतीच्या ७०-८०% पातळीवर अचानक पोहोचल्याने थकवा, दम लागणे किंवा इतर त्रास उद्भवू शकतो. त्यामुळे कार्डिओ करताना गती हळूहळू वाढवणं आवश्यक आहे.
२) नेहमी एकाच प्रकारचा कार्डिओ करणे
रोजच एकच व्यायाम, जसं की फक्त ट्रेडमिलवर धावणे असे केल्याने शरीराला सवय होते आणि परिणाम कमी होतो. शिवाय कंटाळाही येतो. त्यामुळे धावणे, सायकल चालवणे, जलद चालणे किंवा झुंबा यासारख्या वेगवेगळ्या प्रकारांचा समावेश करा.
३) अत्याधिक कार्डिओ करणे
"जास्त केल्याने जास्त फायदा" ही संकल्पना व्यायामात लागू पडत नाही. काही जण तासन् तास कार्डिओ करतात, पण त्यामुळे स्नायूंवर ताण येतो आणि त्यांची झीज होते. व्यायामाच्या तीव्रतेनुसार ३०-४० मिनिटांपर्यंत कार्डिओ पुरेसं असतं.
४) फक्त कार्डिओवर लक्ष केंद्रित करणे
काही लोक फक्त कार्डिओ करून वेट ट्रेनिंगला दुर्लक्ष करतात. पण वेट ट्रेनिंगसुद्धा आवश्यक आहे. ते मसल्स मजबूत करतात, हाडं बळकट करतात आणि शरीराचा एकूण स्टॅमिना वाढवतात. त्यामुळे आठवड्यातून किमान २-३ दिवस स्ट्रेंथ ट्रेनिंग करणं फायदेशीर ठरतं.
कार्डिओ करताना योग्य पद्धत वापरणं हेच शरीरासाठी फायद्याचं ठरतं. गती नियंत्रण, विविधता, संतुलित वेळ आणि स्ट्रेंथ ट्रेनिंगचं योग्य मिश्रण यामुळे तुम्हाला हवेसे फिटनेस परिणाम मिळू शकतात, तेही दुखापतीचा धोका टाळून!