मुंबई : शरीराला निरोगी ठेवण्यासाठी 'ड' जीवनसत्व (Vitamin D) अत्यंत महत्त्वाचे असते. शरीरातील हाडांची मजबुती, रोगप्रतिकारशक्ती आणि पेशींच्या वाढीसाठी हे जीवनसत्व आवश्यक असते. 'ड' जीवनसत्व मिळवण्यासाठी सूर्यप्रकाश हा सर्वात चांगला आणि नैसर्गिक स्रोत आहे, पण अनेकदा आहारातूनही त्याची पूर्तता करावी लागते. विशेषतः शाकाहारी लोकांसाठी 'ड' जीवनसत्व मिळवणे थोडे कठीण असते, कारण याचे मुख्य स्रोत मांसाहारी पदार्थांमध्ये आढळतात. मात्र, काही शाकाहारी पदार्थांचा आहारात समावेश करून तुम्ही ही कमतरता दूर करू शकता.
'ड' जीवनसत्व असणारे शाकाहारी पदार्थ:
- मशरूम : मशरूम हा एक उत्तम शाकाहारी पर्याय आहे. काही प्रकारचे मशरूम जसे की शिमेजी, शिताके आणि ऑयस्टर मशरूममध्ये नैसर्गिकरित्या 'ड' जीवनसत्व आढळते. मशरूम काही वेळा सूर्यप्रकाशात ठेवल्यास त्यातील 'ड' जीवनसत्वाचे प्रमाण वाढते.
- 'ड' जीवनसत्वाने समृद्ध दूध आणि दही: आजकाल बाजारात अनेक कंपन्यांचे दूध आणि दही 'ड' जीवनसत्वाने समृद्ध (Fortified) असतात. सोया मिल्क, बदाम मिल्क, आणि ओट मिल्क यांसारख्या दुधाचे शाकाहारी पर्यायही 'ड' जीवनसत्वासह उपलब्ध आहेत.
- धान्ये आणि दलिया (Cereals and Oatmeal): नाश्त्यासाठी बाजारात उपलब्ध असलेले अनेक धान्य आणि दलिया 'ड' जीवनसत्वाने समृद्ध असतात. तुम्ही तुमच्या रोजच्या नाश्त्यामध्ये त्यांचा समावेश करू शकता.
- टोफू (Tofu): टोफू हा सोयापासून बनवलेला एक पदार्थ आहे, जो प्रथिनांचा चांगला स्रोत आहे. काही ब्रँड्सचे टोफू 'ड' जीवनसत्वाने समृद्ध असतात. टोफू खरेदी करताना त्याचे लेबल वाचून खात्री करणे महत्त्वाचे आहे.
- संत्रीचा रस (Orange Juice): काही कंपन्यांचा संत्रीचा रस 'ड' जीवनसत्व आणि कॅल्शियमने समृद्ध असतो. हे एक चांगले पेय असून ते तुम्हाला या पोषक तत्वांची कमतरता भरून काढण्यास मदत करते.
- चीज (Cheese): चीजचे काही प्रकार, जे 'ड' जीवनसत्वाने समृद्ध दुधापासून बनवले जातात, त्यात थोडे 'ड' जीवनसत्व आढळते.
लक्षात ठेवा: आहारात या पदार्थांचा समावेश करण्यासोबतच, रोज किमान १०-१५ मिनिटे सकाळच्या कोवळ्या सूर्यप्रकाशात बसणे हे 'ड' जीवनसत्व मिळवण्यासाठी सर्वात प्रभावी उपाय आहे.