Multilayer Farming : शेतीतून ७ पट नफा मिळविण्याचे खास तंत्र, जाणून घ्या कमी जमिनीतून कसे कमावता येते अधिक उत्पन्न..

नवी दिल्ली : कमी जमिनीत शेती करून जास्त नफा मिळवायचा असेल तर एकाच वेळी एकापेक्षा जास्त पिकांची लागवड करावी लागेल. यामुळे विविध पिकांच्या लागवडीसाठी होणारा खर्च कमी होईल. अशा प्रकारे तुमचा शेतीवरील खर्च ३-४ पट कमी होईल. जर आपण नफ्याबद्दल बोललो तर आपल्याला ७ पट जास्त नफा मिळेल. याचे सर्वात मोठे कारण म्हणजे खर्चातील कपात, जे नफ्यात रूपांतरित होईल.

बहुस्तरीय शेती (Multilayer Farming) म्हणजे काय?

बहुस्तरीय शेती हे एका शेतात एकापेक्षा जास्त पिके घेण्याचे तंत्र आहे. याला बहुस्तरीय शेती असेही म्हणतात. या शेती तंत्रात एकाच शेतात अनेक प्रकारची पिके एकाच वेळी घेता येतात. या पद्धतीत जमिनीखाली आणि जमिनीवर सहज उगवता येणारी पिके निवडली जातात. काही पिके वेलींवर घेतली जातात, तर काही पिके एकत्र जमिनीवर ठराविक अंतरावर किंवा पिकांच्या दरम्यान घेतली जातात. या पद्धतीचा वापर करून शेतकरी एकाच जमिनीत एकाच वेळी अनेक पिके घेऊन चांगला नफा मिळवू शकतात.

 

बदलत्या हवामानाशी जुळवून घेतलेले पीक रोटेशन

बरेचसे शेतकरी ऊस उत्पादनासाठी प्रसिद्ध आहेत. तथापि, असे काही शेतकरी आहेत ज्यांनी त्यांच्या शेतात आणि शिवारामध्ये नवनवीन संशोधन करून, बदलत्या हवामानाशी जुळवून घेण्यासाठी निसर्गाद्वारे पीक चक्र तयार केले आहे. त्याचे निकाल अपेक्षेपेक्षा चांगले लागले आणि त्या शेतकऱ्यांची आर्थिक स्थिती उत्तमरित्या बदलली.

६ ते ७ पट नफा मिळवा

लहान आणि अल्पभूधारक शेतकरी उसाच्या तुलनेत बहुस्तरीय शेती पद्धतीने मचान आणि जमिनीवर भाजीपाला पिकवून ६ ते ७ पट नफा मिळवू शकतात. कृषी विभागाने दिलेल्या माहितीनुसार, दोन एकर जागेत पारंपारिक पद्धतीने ऊस आणि गहू उत्पादन करणाऱ्या एका शेतकऱ्याने कृषी विज्ञान केंद्राच्या कार्यशाळेला हजेरी लावली. तेव्हा त्यांनी बहुस्तरीय शेतीचा अभ्यास करत शेतीला फायदेशीर ठरेल असा व्यवहार करण्याचा निर्णय घेतला.

काकडी आणि कारल्याची लागवड

अनेक शेतकरी गेल्या ५ वर्षांपासून बहुस्तरीय शेती करत आहेत. यासाठी हवामानाचा योग्य वापर केला जातो आणि डिसेंबर महिना सुरू होताच जमिनीत दोन थरांमध्ये काकडीची पेरणी केली जाते आणि दुस-या थरात कारल्याची पेरणी केली जाते. दोन्ही थरांमध्ये सहा फूट अंतर ठेवतात. या दोन थरांमध्ये मुळा, पालक आणि मेथी पेरल्या जातात. काकडी आणि कारल्याच्या उत्पादनासाठी शेतात मचान बांधून त्यावर वेल चढवली जाते. मुळा, पालक आणि मेथी जमिनीवर फुलतात.

या नियोजनाने अवघ्या ५ महिन्यांच्या पिकात २५ हजार रुपये किमतीची काकडी, ३० हजार रुपये किमतीची कडबा आणि २० ते २५ हजार रुपये किमतीची मुळा, पालक आणि मेथी अशा प्रकारच्या पिकांचे या अर्धा एकराच्या जमिनीत उत्पादन घेतले जाते.

यानंतर टोमॅटो, कारले, हिरवी मिरची, भेंडी इत्यादींची पेरणी केली जाते. ज्या अर्धा एकर जमिनीत ऊस उत्पादन ३० ते ३५ हजार रुपये आणि त्यासाठी खर्च सुमारे १२ ते १५ हजार रुपये आहे. परंतू योग्य नियोजन केले तर बहुस्तरीय शेतीमध्ये त्याच अर्धा एकरात एक ते दीड लाख रुपये उत्पन्न मिळते.