नांदेडमध्ये गेल्या वर्षीच्या तुलनेत यंदा स्वाइन फ्लूचा प्रभाव मोठया प्रमाणात जाणवत आहे. गेल्या आठ महिन्यात शासकीय रुग्णालयात स्वाइन फ्लूची लक्षणे दाखवणा-या रुग्णांची तपासणी केल्यावर २० जणांना स्वाइन फ्लूची लागण झाल्याचे निष्पन्न झाले आहे. या २० रुग्णांपैकी पाच जणांचा मृत्यू झाला असून नांदेड मनपाचे महापौर अब्दुल सत्तार यांच्या पत्नीलाही स्वाइन फ्लूची लागण झाल्यानंतर पालिकेच्या आरोग्य विभागाला जाग आली आहे. मात्र पालिकेच्या अपु-या मनुष्यबळामुळे शासकीय रुग्णालयाच्या यंत्रणेवरील ताण वाढला आहे.
नांदेडच्या सरकारी रुग्णालयात एक जानेवारी ते ३१ ऑगस्ट या आठ महिन्यांच्या काळात स्वाइन फ्लूच्या १८६ रुग्णांची तपासणी करण्यात आली. या रुग्णांच्या थुंकीचे नमुने पुण्याच्या ‘नॅशनल इन्व्हेस्टिगेशन ऑफ व्हायरालॉजी’कडे पाठवण्यात आले होते. त्यापैकी २० जणांचा रिपोर्ट पॉझिटिव्ह आला असून त्यात महापौर अब्दुल सत्तार यांच्या पत्नी सलमा बेगम(३५) यांचा समावेश आहे.
स्वाइन फ्लूचे पाच बळी
स्वाइन फ्लूचे २० पॉझिटिव्ह रुग्णांवर उपचार सुरू असताना त्यापैकी पाच जणांचा मृत्यू झाला. स्वाइन फ्लूने पहिला बळी २१ मार्चला घेतला. खुदबई नगरमधील रेहमुन्नीसा बेगम अब्दुल रफीक ही महिला स्वाइन फ्लूने मरण पावली. त्यानंतर किनवट तालुक्यातील धानो-याच्या मनीषा साखरेचा एक मे २०१३ला, हिंगोलीचे अशोक कोल्हे यांचा २५ जुलैला मृत्यू झाला. त्यानंतर गेल्या महिन्यात स्वाइन फ्लूने दोन जण दगावले. कामठयाच्या प्रभा भागवत गादेवार या महिलेचा १७ ऑगस्टला तर पूर्णा येथील नारायण गिरमाजी गायकवाड यांचा २३ ऑगस्टला मृत्यू झाला.
महापौरांच्या घरातही स्वाइन फ्लू
सध्या शासकीय रुग्णालयातील स्वाइन फ्लूसाठी स्वतंत्र कक्ष स्थापन करण्यात आला असून त्यामध्ये आठ संशयित रुग्ण दाखल आहेत. त्यापैकी चार रुग्णांचा रिपोर्ट पॉझिटिव्ह आला आहे. त्यात महापौरांच्या पत्नीचाही समावेश आहे. महापौरांची पत्नी सलमा बेगम चार-पाच दिवसांपासून सर्दीच्या आजाराने त्रस्त होत्या. त्यांच्यावर प्रथम सीफा खासगी रुग्णालयात उपचार करण्यात आल्यानंतर त्यांच्या थुंकीचे नमुने पुणे प्रयोगशाळेकडे पाठवण्यात आले होते. त्याचा रिपोर्टही पॉझिटिव्ह आल्यामुळे त्यांना शासकीय रुग्णालयात दाखल करावे लागले.
महानगरपालिकेला उशिरा जाग
शहरातील साथीच्या रोगांवर प्रतिबंधात्मक उपाययोजना करण्याची जबाबदारी महानगर पालिकेच्या आरोग्य विभागाची असतानाही स्वाइन फ्लूसारख्या प्राणघातक असलेल्या संसर्गजन्य रोगांच्या रुग्णांकडे महानगरपालिकेने लक्ष पुरवले नव्हते. आरोग्य विभागाने याबाबतची जबाबदारी झटकली होती. मात्र, आता महापौरांच्या पत्नीलाच स्वाइन फ्लूची लागण झाल्यानंतर महानगरपालिकेचा आरोग्य विभाग खडबडून जागा झाला आहे. महापौर आणि आयुक्तांनी शिवाजीनगर येथील महापालिका रुग्णालयांच्या इमारतीची पाहणी करून येथे स्वाइन फ्लूचे स्वतंत्र कक्ष स्थापन करण्याच्या हालचाली सुरूझाल्या आहेत.
महानगरपालिकेच्या सबबी
स्वाइन फ्लूने तीन व्यक्तींचा बळी घेतल्यावर या रोगाच्या नियंत्रणासाठी स्वाइन फ्लूचे स्वतंत्र कक्ष स्थापन करण्याच्या मागणीने जोर धरला होता. मात्र, दोन महिन्यांपूर्वी जिल्हाधिका-यांच्या अध्यक्षतेखाली झालेल्या बैठकीत पालिका आयुक्त जी. श्रीकांत यांनी वैद्यकीय अधिका-यांची कमतरता असल्याने महानगरपालिका स्वाइन फ्लूचे स्वतंत्र कक्ष स्थापन करू शकत नसल्याचे सांगितले होते. त्यासाठी त्यांनी शासकीय रुग्णालयाकडे बोट दाखवले होते.
गेल्या वर्षीच्या तुलनेत यंदा स्वाइन फ्लू रुग्णांच्या संख्येत लक्षणीय वाढ झाली आहे. गेल्या महिन्यापर्यंत या रुग्णांवर प्रतिबंधात्मक उपचार करण्यात आल्यानंतर रुग्णांची संख्या रोडावली होती. मात्र, गेल्या महिन्याच्या शेवटी निर्माण झालेल्या ढगाळ वातावरणामुळे रुग्णांच्या संख्येत वाढ झाली असल्याचे डॉ. वाकोडे यांनी महापालिका अधिका-यांच्या बैठकीत सांगितले. यावेळी महापौर अब्दुल सत्तार, नगरसेवक नवल पोकर्णा, डॉ. चव्हाण यांची उपस्थिती होती. पावसाळा असल्याने साथीच्या रोगांना पोषक वातावरण तयार होते. अशा रोगांना आळा घालण्यामध्ये असमर्थ ठरलेल्या महापालिका प्रशासनासमोर स्वाइन फ्लूच्या प्रादुर्भावाने आणखी मोठे आव्हान तयार झाले आहे. या प्रादुर्भावामुळे नांदेडकरांमध्ये स्वाइन फ्लूची मोठया प्रमाणावर दहशत चांगलीच पसरली आहे. महत्त्वाचे म्हणजे यावर उपाययोजना करण्यासाठी पालिका प्रशासनाकडे मनुष्यबळच नसल्याचे उघड झाले आहे.
विषाणूंच्या वाढीसाठी पोषक वातावरण
यावर्षी पाऊस जरी चांगला झाला असला तरी त्यासोबतच गेल्या काही दिवसांपासून तयार झालेल्या ढगाळ वातावरणाबरोबरच इतरही बाबी विविध रोगांच्या विषाणूंच्या वाढीसाठी पोषक ठरल्या आहेत. शहरात वाढलेली अस्वच्छता, अनेक ठिकाणी साचलेली डबकी, सुरू असलेली विकासकामे यांमुळे विषाणूंच्या संख्येत वाढ झाली आहे. याचाच परिणाम शहरवासीयांच्या आरोग्यावर झाला आहे.
शासकीय रुग्णालयांवर ताण
या वातावरणात स्वाइन फ्लूच्या रुग्णांची संख्या मोठया प्रमाणात वाढली आहे. त्यामुळेच की काय एक जानेवारीपासून जुलै अखेपर्यंत २० तर एकटया ऑगस्ट महिन्यात स्वाइन फ्लूचे १० रुग्ण आढळून आले. महापालिका प्रशासनाकडे असलेली आरोग्य यंत्रणा कुचकामी ठरत आहे. त्यामुळे जिल्ह्यासहित शहरातील रुग्णांचाही भार जिल्हा शासकीय रुग्णालयावर पडत आहे. त्यामुळे शासकीय रुग्णालयाची यंत्रणादेखील अपुरी पडत आहे. त्यामुळे महानगरपालिका प्रशासनाने यंत्रणा सक्षम करावी, अशी थेट मागणी होत आहे. यावर महापालिका अधिका-यांची तातडीची बैठक घेण्यात आली. या बैठकीत महापौर अब्दुल सत्तार यांनी प्रशासनाला योग्य त्या सूचना दिल्या होत्या. या सूचनांची अंमलबजावणी करणे आता प्रशासनाच्या हाती आहे. त्यांनी वेळीच पावले उचलली तर या जीवघेण्या स्वाइन फ्लूच्या विळख्यातून नांदेडकरांची सुटका होऊ शकेल.
स्वाईन फ्लूच्या आजाराची वेळीच काळजी घेतली तर हा आजार टाळता येतो आणि लागण झाली असली तरी तो बरा होऊ शकतो. स्वाइन फ्लूच्या संशयित रुग्णांची तपासणी करुन पुढील योग्य त्या उपचाराची व्यवस्था करण्यासाठी श्री गुरू गोविंदसिंगजी शासकीय आणि महापालिकेच्या रुग्णालयात स्वतंत्र कक्ष कार्यरत आहे. नागरिकांनी घाबरुन न जाता स्वाइन फ्लूचा संसर्ग टाळण्यासाठी खबरदारी घ्यावी. – धीरजकुमार, नांदेडचे जिल्हाधिकारी