डॉ. सर्वेश सुहास सोमण, samrajyainvestments@gmail.com
हे वर्ष (२०२५) भारतीय शेअर बाजारासाठी चढ-उतारांचे होते, ज्यात सुरुवातीला अस्थिरता असूनही, मजबूत कॉर्पोरेट कमाई, सरकारी धोरणे आणि परदेशी गुंतवणूकदारांच्या वाढत्या सहभागामुळे बाजारपेठेत सुधारणा दिसून आली, विशेषतः सेन्सेक्स आणि निफ्टीने उच्चांक गाठले, स्मॉलकॅप्समध्येही तेजी दिसली आणि एकूणच बाजाराचे भांडवल वाढले, जरी काही काळासाठी विक्रीचा दबाव होता तरी वर्षाच्या शेवटी बाजार सकारात्मक राहिला असे या वर्षाच्या घडामोडींवरून दिसते.
सकारात्मक मुद्दे :
उच्चांक गाठले : सेन्सेक्स आणि निफ्टीने अनुक्रमे ८५ हजार आणि २६ हजारच्या वरचे उच्चांक गाठले, तसेच मिड-कॅप आणि स्मॉल-कॅप्समध्येही मोठी वाढ झाली.
गुंतवणूकदारांची वाढ : एकूण गुंतवणूकदारांची संख्या वाढली, जी बाजारावरील वाढत्या विश्वासाचे लक्षण आहे.
FIIs (परदेशी गुंतवणूकदार) : सातत्याने विक्री केल्यानंतर, FIIs चा सहभाग वाढला, ज्यामुळे बाजाराला आधार मिळाला.
कॉर्पोरेट कमाई : अनेक कंपन्यांच्या तिमाही निकालांमध्ये चांगली कामगिरी दिसून आली, ज्यामुळे बाजारपेठेला चालना मिळाली.
सरकारी धोरणे : आर्थिक विकासाला चालना देणाऱ्या सरकारी धोरणांमुळे गुंतवणूकदारांचा आत्मविश्वास वाढला.
आव्हाने :
अस्थिरता : वर्षाच्या सुरुवातीला आणि काही काळात बाजारात अस्थिरता होती, ज्यात प्रॉफिट-बुकिंगचा दबाव होता.
जागतिक घटक : जागतिक बाजारातील घडामोडींचाही परिणाम जाणवला.
थोडक्यात सांगायचे झाल्यास -
२०२५ हे वर्ष भारतीय शेअर बाजारासाठी दमदार ठरले, ज्यात तंत्रज्ञान आणि AI मुळे अमेरिकेसारख्या जागतिक बाजारातही तेजी होती. भारतात, मजबूत कमाई, सरकारी पाठिंबा आणि विदेशी गुंतवणूकदारांच्या वाढत्या सहभागामुळे बाजार निर्देशांक नवीन उंचीवर पोहोचले, तसेच स्मॉलकॅप्समध्येही मोठी वाढ दिसली, ज्यामुळे एकूण बाजार भांडवल वाढले आणि गुंतवणूकदारांना चांगला नफा मिळाला.
या वर्षात भारतीय शेअर बाजारात मेटल्स अॅण्ड मायनिंग (धातू आणि खाणकाम), मिडिया, आणि ऑटो यांसारख्या सेक्टरने चांगली कमाई केली आहे, तर काही प्रमाणात टेक्नोलॉजी (तंत्रज्ञान), रिन्यूएबल एनर्जी (अक्षय ऊर्जा) आणि फार्मा सेक्टरमध्येही वाढ दिसून आली. विशेषतः सरकारी धोरणे आणि डिजिटायझेशनच्या ट्रेंडमुळे हे सेक्टर पुढे आले आहेत, ज्यात टाटा पॉवर, इन्फोसिस, रिलायन्स, एअरटेल सारख्या कंपन्यांनी चांगला परतावा दिला आहे.
जास्त कमाई करणारे सेक्टर : धातू आणि खाणकाम या सेक्टरने या वर्षात सर्वात जास्त परतावा दिला आहे, ज्यात धातूंच्या वाढत्या मागणीचा फायदा झाला.
मीडिया : मीडिया सेक्टरनेही चांगला परतावा नोंदवला आहे, ज्यामुळे या सेक्टरमधील कंपन्यांच्या शेअर्समध्ये वाढ झाली.
ऑटो : ऑटोमोबाइल सेक्टरमध्येही सकारात्मक वाढ दिसून आली आहे, विशेषतः कमर्शियल व्हेईकल्समध्ये.
टेक्नोलॉजी अॅण्ड आयटी : एआय (AI), डिजिटल अॅडॉपशन आणि ५G मुळे आयटी सेक्टरमध्ये तेजी आहे, ज्यात इन्फोसिस, टीसीएससारख्या कंपन्यांचा समावेश आहे.
रिन्यूएबल एनर्जी : ग्रीन एनर्जी आणि ईव्ही (इलेक्ट्रिक व्हेईकल्स)च्या वाढत्या मागणीमुळे टाटा पॉवर, अदानी ग्रीन एनर्जीसारखे स्टॉक्सवर गेले आहेत.
फार्मा : हेल्थकेअर आणि फार्मा सेक्टरमध्येही सुधारणा दिसली, ज्यामुळे सिप्ला (Cipla), डॉ. रेड्डीज (Dr. Reddy's) सारख्या कंपन्यांना फायदा झाला.
या तेजीमागील कारणे :
मजबूत आर्थिक वाढ : देशांतर्गत मागणी आणि सरकारचे पायाभूत सुविधांवरील खर्च यामुळे अनेक सेक्टरला फायदा झाला.
डिजिटायझेशन : टेक आणि आयटी कंपन्यांना डिजिटल वाढीचा फायदा मिळाला.
अक्षय ऊर्जा : ग्रीन एनर्जी आणि ईव्हीची वाढती मागणी रिन्यूएबल एनर्जी स्टॉक्ससाठी सकारात्मक ठरली.
कंपनी-विशिष्ट कामगिरी :
रिलायन्स इंडस्ट्रीज आणि एअरटेलसारख्या मोठ्या कंपन्यांनी त्यांच्या मार्केट कॅपमध्ये मोठी वाढ नोंदवली.
निर्देशांकांबद्दल बोलायचे झाल्यास सेन्सेक्स आणि निफ्टी : वर्षाच्या शेवटी सेन्सेक्स आणि निफ्टीमध्ये १०% पर्यंत वाढ झाली, पण ही वाढ आंतरराष्ट्रीय बाजारांच्या तुलनेत कमी होती.
जागतिक बाजारांशी तुलना: अमेरिका (एस अँड पी ५००), दक्षिण कोरिया (KOSPI) आणि हाँगकाँग (Hang Seng) सारख्या प्रमुख जागतिक बाजारांनी या वर्षी दुहेरी अंकी (डबल-डिजिट) परतावा दिला आहे, ज्याच्या तुलनेत भारतीय बाजार मागे पडलेला दिसला.
बहुसंख्य स्टॉक्सची स्थिती: बाजारातील ९०% पेक्षा जास्त स्टॉक्स त्यांच्या ५२-आठवड्यांच्या उच्चांकावरून २०% किंवा त्याहून अधिक घसरले आहेत.
(सूचना : लेखकाची तसेच त्यांच्या जवळच्या नातेवाइकांची लेखात सुचवित असलेल्या कंपन्यांच्या शेअर्समध्ये कोणतीही गुंतवणूक नाही किंवा सुचविलेल्या कंपन्यांशी लेखकाचा कुठलाही संबंध नसून कंपनीकडून कोणतेही मानधन किंवा भेटवस्तू घेतलेली नाही)