नागपूर: दिवाळीच्या दिवसांत नागपुरात फटाक्यांची आतषबाजी आणि निष्काळजीपणामुळे लागलेल्या आगीच्या घटनांनी मोठी खळबळ उडाली आहे. काल रात्री शहरात तब्बल सहा वेगवेगळ्या ठिकाणी आगी लागल्याच्या घटनांची नोंद झाली, ज्यामध्ये प्रामुख्याने फटाक्यांच्या ठिणग्या कारणीभूत ठरल्याचे प्राथमिक तपासात समोर आले आहे.
रात्री उशिरापर्यंत वेगवेगळ्या भागातून अग्निशमन दलाला आगीच्या कॉल येत होते. या घटनांमध्ये: १. कचऱ्याच्या ढिगाऱ्याला आग: अनेक ठिकाणी रस्त्याच्या कडेला किंवा रिकाम्या भूखंडावर जमा केलेल्या कचऱ्याच्या ढिगाऱ्याला फटाक्यांमुळे आग लागली. २. वाहनांचे नुकसान: काही परिसरांमध्ये रस्त्यावर किंवा पार्किंगमध्ये उभ्या असलेल्या वाहनांवर फटाक्यांची ठिणगी पडून आग लागल्याच्या घटना घडल्या. यामध्ये दुचाकी आणि काही चारचाकी वाहनांचे अंशतः किंवा पूर्ण नुकसान झाले. ३. शॉर्ट सर्किट किंवा वस्तूंना आग: काही ठिकाणी फटाक्यांच्या आवाजाने किंवा ठिणगीमुळे घराच्या आसपासच्या वस्तू किंवा तात्पुरत्या शेड्सना आग लागली.
या आगी लागण्यामागील सर्वात मोठे कारण म्हणजे फटाके फोडताना नागरिकांकडून होणारा निष्काळजीपणा. निवासी भागांजवळ किंवा दाट वस्तीत फटाके फोडल्याने, त्यातील ठिणग्या ज्वलनशील वस्तू, गवत, किंवा कचऱ्यावर पडून आगी लागतात. एकाच वेळी अनेक ठिकाणी आगी लागल्यामुळे नागपूर महानगरपालिकेच्या अग्निशमन दलावर प्रचंड ताण आला. कर्मचाऱ्यांना एका ठिकाणाहून दुसऱ्या ठिकाणी धावपळ करावी लागली. मनुष्यबळ आणि साधनांची कमतरता असताना, अशा वाढत्या घटनांमुळे अग्निशमन सेवेच्या क्षमतेवर प्रश्नचिन्ह उभे राहते.
आकडेवारीनुसार, दिवाळीच्या काळात फटाक्यांमुळे लागणाऱ्या आगीच्या घटनांमध्ये लक्षणीय वाढ झाली आहे. नागरिकांमध्ये सुरक्षितपणे फटाके फोडण्याबद्दल जागरूकता कमी असल्याचे यातून दिसून येते.
या सहा घटनांमध्ये कोणतीही मोठी जीवितहानी झाली नसली तरी, मालमत्तेचे मोठे नुकसान झाले आहे. जळून खाक झालेल्या वाहने आणि इतर वस्तूंमुळे लाखोंचे नुकसान झाल्याचा अंदाज आहे. या घटनांमुळे नागरिकांच्या सुरक्षेचा प्रश्न पुन्हा ऐरणीवर आला आहे. प्रशासनाने खालील उपाययोजना करणे गरजेचे आहे:
सुरक्षित अंतरावर आणि खुल्या जागेत फटाके फोडण्याबद्दल व्यापक जनजागृती करणे. निवासी भागात फटाके फोडणाऱ्यांवर किंवा नियमांचे उल्लंघन करणाऱ्यांवर कठोर कारवाई करणे. शहराच्या वाढत्या व्याप्तीनुसार अग्निशमन दलात मनुष्यबळ आणि अत्याधुनीक साधनांची तातडीने भर घालणे. अग्निशमन विभागाने नागरिकांना सुरक्षिततेच्या नियमांचे पालन करण्याचे, जवळ पाणी किंवा वाळूची सोय ठेवण्याचे आणि त्वरित मदत लागल्यास अग्निशमन दलाशी संपर्क साधण्याचे आवाहन केले आहे.
