
नवी दिल्ली : इंडो-रशियन संयुक्त उपक्रम काइनेट रेल्वे सोल्युशन्सने बुधवारी राजधानीतील भारत मंडपम येथे आयोजित आंतरराष्ट्रीय रेल्वे उपकरण प्रदर्शन (आयआरईई) २०२५ मध्ये वंदे भारत स्लीपर फर्स्ट एसी कोचची डिझाइन संकल्पना सादर केली. या प्रसंगी, काइनेटचे प्रकल्प संचालक निशंक गर्ग आणि प्रकल्पाचे मुख्य औद्योगिक डिझायनर एव्हगेनी मास्लोव्ह यांनी चार-बर्थ फर्स्ट एसी कोचचे वास्तविक आकाराचे मॉक-अप मॉडेल प्रदर्शित केले.
कंपनी भारतीय रेल्वेसाठी १२० वंदे भारत स्लीपर ट्रेन (एकूण १,९२० कोच) तयार आणि देखभाल करत आहे. यावेळी सादर केलेल्या नवीन डिझाइनचे वर्णन भारतीय रेल्वेच्या प्रवाशांच्या अनुभवासाठी एक नवीन दिशा म्हणून केले जात आहे, ज्यामध्ये आराम, सुविधा आणि सांस्कृतिक सौंदर्य यांचा समावेश आहे.
काइनेटने त्याची रचना प्रवासी-प्रथम या तत्त्वावर आधारित असल्याचे वर्णन केले. नवीन फर्स्ट एसी फोर-बर्थ कोच शांत, तेजस्वी आणि स्वागतार्ह वातावरण प्रदान करतो. प्रवाशांना गोपनीयता आणि आरामदायी अनुभव मिळावा यासाठी प्रत्येक बारकाव्याकडे विशेष लक्ष देण्यात आले आहे.
या कोचमधील प्रत्येक सीटमध्ये इन बिल्ट यूएसबी पोर्ट, वैयक्तिक वाचनासाठी दिवे आणि कॉम्पॅक्ट स्टोरेज स्पेस आहे. वरच्या बर्थमध्ये प्रवेश करण्यासाठी एक सुव्यवस्थित जिना प्रदान केला आहे, ज्यामुळे ते अधिक सुरक्षित आणि अधिक आरामदायी बनते.
आतील भागात सॉफ्ट टोन्ड रंग, धातूचे उच्चारण आणि पारंपारिक भारतीय ब्लॉक प्रिंटिंग शैलीमध्ये स्थानिक कलाकारांनी तयार केलेले राष्ट्रीय-शैलीचे आकृतिबंध आहेत. यामुळे कोचमध्ये सांस्कृतिक आत्मीयता आणि भारतीयत्वाची भावना निर्माण होते.
मास्लोव्ह म्हणाले, "प्रवासी नेहमीच आमच्या दृष्टिकोनाच्या केंद्रस्थानी असतो - आम्ही सादर करत असलेला फर्स्ट एसी स्लीपर कंपार्टमेंट काही लोकांसाठी लक्झरी नाही, तर एक शांत आणि आरामदायी वातावरण आहे, जो सर्वांसाठी खुला आहे. येथील प्रत्येक घटक प्रवाशांची काळजी घेतो असे दिसते."
मास्लोव्ह पुढे म्हणाले, "आमचे उद्दिष्ट वंदे भारत मॉडेल तयार करणे आहे जे तांत्रिक उत्कृष्टता आणि सांस्कृतिक ओळख यांचे मिश्रण करते." ही रचना भविष्यातील वंदे भारत ट्रेनसाठी आमच्या टीमच्या दृष्टिकोनाचे प्रतिबिंबित करते. भारतीय रेल्वेकडून मंजुरी मिळाल्यानंतर, ही संकल्पना मालिका निर्मितीसाठी वापरली जाईल.
कंपनीने यावेळी ट्रेनच्या बाह्य डिझाइनची झलक देखील दाखवली, ज्यामध्ये गतिमान पृष्ठभाग, भावपूर्ण प्रकाशयोजना आणि आधुनिक ऑटोमोटिव्ह ट्रेंड्सने प्रेरित ठळक ग्राफिक्स समाविष्ट आहेत.
प्रकल्प संचालक निशंक गर्ग म्हणाले, "भारतीय रेल्वेसोबतची आमची भागीदारी विश्वास आणि गुणवत्तेवर आधारित आहे. आम्ही सुरक्षित, आरामदायी आणि कार्यक्षम गाड्या बांधण्यासाठी वचनबद्ध आहोत. २०४७ पर्यंत विकसित भारताच्या भारताच्या दृष्टिकोनात योगदान देण्यासाठी आमची टीम दररोज या ध्येयाकडे काम करत आहे."
त्यांनी पुढे सांगितले की, लातूर येथील मराठवाडा रेल कोच फॅक्टरी येथे जलद आधुनिकीकरणाचे काम सुरू आहे आणि २०२५ च्या अखेरीस उत्पादन वाढवण्याची योजना आहे. या डिझाइनचे अनावरण प्रकल्पाच्या विकासातील एक महत्त्वाचा टप्पा आहे.
वंदे भारत फर्स्ट एसी कोचचे हे पूर्ण-स्तरीय मॉक-अप मॉडेल हॉल क्रमांक ४, स्टॉल क्रमांक ४.१६ मध्ये तीनही दिवस पर्यटकांसाठी प्रदर्शित केले जाईल, जिथे रेल्वे उद्योग तज्ञ आणि सामान्य पर्यटक ते पाहू आणि अनुभवू शकतील.
हे लक्षात घेण्यासारखे आहे की किनेट रेल्वे सोल्युशन्स लिमिटेड ही एक इंडो-रशियन संयुक्त कंपनी आहे जी भारतीय रेल्वेसाठी इलेक्ट्रिक प्रवासी गाड्यांचे उत्पादन करते. रशियाच्या आघाडीच्या रोलिंग स्टॉक कंपन्या आणि रेल विकास निगम लिमिटेड (आरवीएनएल) यांच्या भागीदारीत याची स्थापना करण्यात आली. कंपनीचा उत्पादन प्रकल्प महाराष्ट्रातील लातूर येथे आहे, तर त्याचे अभियांत्रिकी केंद्र हैदराबादमध्ये विकसित केले जात आहे आणि जोधपूर, दिल्ली आणि बेंगळुरूमध्ये देखभाल डेपो विकसित केले जात आहेत.