मुंबई: ऑक्टोबर महिन्यात थंडीची सुरुवात होत असल्याने (मान्सून ते हिवाळा संक्रमण), या काळात रोगप्रतिकारशक्ती वाढवण्यासाठी आणि पचन सुधारण्यासाठी हंगामी भाज्या खाणे अत्यंत महत्त्वाचे असते. ऑक्टोबर महिन्यात खालील ६ भाज्या खाणे आरोग्यासाठी फायदेशीर ठरते आणि तुम्हाला थंडीच्या दिवसांसाठी तंदुरुस्त ठेवते:
गाजर (Carrot)
गाजर ही ऑक्टोबरमध्ये बाजारात येणारी एक गोड आणि जीवनसत्त्वे (Vitamins) समृद्ध असणारी भाजी आहे.
पोषक घटक: हे व्हिटॅमिन ए (Vitamin A), व्हिटॅमिन के (Vitamin K) आणि अँटीऑक्सिडंट्सचा (Antioxidants) उत्कृष्ट स्रोत आहे, विशेषतः बीटा-कॅरोटीन (Beta-Carotene).
आरोग्य फायदे:
डोळ्यांचे आरोग्य: व्हिटॅमिन 'ए' मुळे दृष्टी सुधारण्यास मदत होते.
त्वचा आणि प्रतिकारशक्ती: हे त्वचेला निरोगी ठेवते आणि शरीराची रोगप्रतिकारशक्ती वाढवते.
खाण्याची पद्धत: सूप, सलाड, पोहे किंवा पराठ्यामध्ये किसून वापरू शकता.
पत्ताकोबी (Cabbage)
पत्ताकोबी या महिन्यात भरपूर उपलब्ध होते आणि ती पचनासाठी खूप चांगली मानली जाते.
पोषक घटक: यामध्ये व्हिटॅमिन सी (Vitamin C) आणि व्हिटॅमिन के (Vitamin K) तसेच फायबर (Fiber) चांगले असते.
आरोग्य फायदे:
पचन सुधारते: फायबरमुळे पचनक्रिया सुरळीत राहते आणि बद्धकोष्ठता (Constipation) टाळण्यास मदत होते.
हाडे मजबूत: व्हिटॅमिन 'के' मुळे हाडे मजबूत होतात.
डिटॉक्सिफिकेशन: ही शरीरातील विषारी पदार्थ बाहेर काढण्यास (Detoxification) मदत करते.
खाण्याची पद्धत: पराठे, सूप किंवा सलाडमध्ये बारीक चिरून खाऊ शकता.
बीट (Beetroot)
बीट हे जमिनीखाली वाढणारे कंदमूळ (Root Vegetable) असून, ते रक्ताची कमतरता भरून काढण्यासाठी ओळखले जाते.
पोषक घटक: हे फोलेट (Folate), मँगनीज (Manganese), पोटॅशियम (Potassium) आणि नायट्रेट्स (Nitrates) चा चांगला स्रोत आहे.
आरोग्य फायदे:
रक्तशुद्धीकरण: बीट रक्त शुद्ध करते आणि रक्ताभिसरण (Blood Circulation) सुधारते.
स्टॅमिना वाढवते: नायट्रेट्समुळे शरीराची ऊर्जा आणि स्टॅमिना वाढण्यास मदत होते.
रक्तदाब नियंत्रण: उच्च रक्तदाब (High Blood Pressure) नियंत्रित ठेवण्यास उपयुक्त आहे.
खाण्याची पद्धत: सलाडमध्ये किसून, किंवा ज्यूस (Juice) स्वरूपात घेऊ शकता.
५. पालक (Spinach)
ऑक्टोबरपासून पालकाची उपलब्धता वाढते. पालक हे एक पौष्टिक शक्तीस्थान (Nutritional Powerhouse) आहे.
पोषक घटक: हे लोह (Iron), व्हिटॅमिन सी आणि व्हिटॅमिन के तसेच कॅरोटीनचा (Carotene) उत्तम स्रोत आहे.
आरोग्य फायदे:
ॲनिमियापासून संरक्षण: लोहामुळे शरीरातील रक्ताची कमतरता दूर होते.
डोळ्यांचे आरोग्य: यामध्ये असलेले ल्युटीन (Lutein) आणि झेक्सॅन्थिन (Zeaxanthin) डोळ्यांसाठी खूप फायदेशीर आहेत.
हाडे आणि त्वचा: व्हिटॅमिन 'के' आणि 'सी' मुळे त्वचा आणि हाडे निरोगी राहतात.
खाण्याची पद्धत: भाजी, सूप, डाळीत किंवा स्मूदीमध्ये वापरू शकता.
६. भोपळी मिरची (Capsicum) / ढोबळी मिरची
रंगीत भोपळी मिरची या काळात बाजारात उपलब्ध होते आणि ती रोगप्रतिकारशक्तीसाठी अत्यंत महत्त्वाची आहे.
पोषक घटक: ही व्हिटॅमिन सी चा सर्वात मोठा स्रोत आहे (संत्र्यापेक्षाही जास्त). यात व्हिटॅमिन ए आणि बी६ देखील असते.
आरोग्य फायदे:
प्रतिकारशक्ती: व्हिटॅमिन 'सी' मुळे रोगप्रतिकारशक्ती तत्काळ वाढण्यास मदत होते, जे हवामान बदलाच्या काळात आवश्यक आहे.
पचन आणि चयापचय: चयापचय (Metabolism) सुधारते आणि पचनास मदत करते.
खाण्याची पद्धत: सलाड, पनीर किंवा मशरूमसोबत स्टर-फ्राय (Stir-fry) करून किंवा भाजून (Roasted) खाऊ शकता.
या हंगामी भाज्या खाल्ल्याने शरीर येणाऱ्या थंडीसाठी तयार होते आणि सर्दी-खोकल्यासारख्या सामान्य आजारांपासून संरक्षण मिळते.
