प्रतिनिधी:अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी शुक्रवारी १ नोव्हेंबर किंवा त्याआधीपासून चिनी आयातीवर १०० टक्के अतिरिक्त कर लावण्याची ताकीद दिली आहे. ज्यामुळे एप्रिलमध्ये तीव्र मंदी आणि आर्थिक बाजारपेठेत अराजकतेची भीती निर्माण करणाऱ्या पातळीज वळ जादा कर दर वाढण्याची शक्यता आहे. ज्यामध्ये जागतिक आर्थिक संकट ओढवून घेण्याची शक्यता वर्तवली जात आहे. चीनने दुर्मिळ पृथ्वी वस्तू निर्यातीत नियंत्रणे लादल्यामुळे ते हे नवीन कर लादत असल्याचे डोनाल्ड ट्रम्प यांनी म्हटले आहे. ट्रम्प यांनी सो शल मिडिया पोस्टमधून ट्रुथ सोशलवर म्हटले की,'१ नोव्हेंबर २०२५ पासून (किंवा त्यापूर्वी, चीनने केलेल्या पुढील कृती किंवा बदलांवर अवलंबून), अमेरिका चीनवर ते सध्या देत असलेल्या कोणत्याही करा व्यतिरिक्त अतिरिक्त १००% कर लादेल ' ट्रम्प यांनी शुक्र वारी सांगितले की, दक्षिण कोरियाच्या आगामी दौऱ्यात चीनचे नेते शी जिनपिंग यांना भेटण्याचे कोणतेही कारण दिसत नाही आणि चीनने अमेरिकन उद्योगासाठी आवश्यक असलेल्या दुर्मिळ पृथ्वीच्या निर्यातीवर निर्बंध घातल्यानंतर अतिरिक्त कर लावण्याची धम की दिली.
रिपब्लिकन अध्यक्षांनी म्हटले की ते शी जिंगपींग यांच्या हालचालींना प्रतिसाद म्हणून चिनी उत्पादनांवर आयात करात मोठ्या प्रमाणात वाढ करण्याचा विचार करत आहेत. हे शक्य आहे की हे अमेरिकेने अंतिम वाटाघाटींसाठी पोझ देण्यासारखे असू शकते किंवा जागतिक अर्थव्यवस्थेच्या स्थिरतेबद्दल नवीन भीती निर्माण करू शकणारे सूडाचे पाऊल असू शकते.सध्या आपण ज्या धोरणांची गणना करत आहोत त्यापैकी एक म्हणजे अमेरिकेत येणाऱ्या चिनी उत्पादनांवर मोठ्या प्रमाणात शुल्क वाढवणे असे ट्रम्प यांनी त्यां च्या ट्रुथ सोशल प्लॅटफॉर्मवर पोस्ट केले. अनेक इतरही प्रतिउपाय आहेत ज्यांचा गांभीर्याने विचार केला जात आहे असेही ट्रम्प म्हणाले.
या वर्षाच्या सुरुवातीला जाहीर केलेल्या आयात करांमुळे जगातील दोन सर्वात मोठ्या अर्थव्यवस्थांमध्ये व्यापार युद्ध सुरू झाल्यानंतर, अमेरिका आणि चीन व्यापार चर्चेत फायद्यासाठी धडपड करत आहेत. स्वित्झर्लंड आणि युनायटेड किंग्डममध्ये झालेल्या वाटा घाटींनंतर दोन्ही राष्ट्रांनी शुल्क कमी करण्यास सहमती दर्शविली, तरीही चीनने अमेरिकेच्या विस्तृत तंत्रज्ञानासाठी आवश्यक असलेल्या दुर्मीळ खनिजांवर अमेरिकेच्या प्रवेशावर निर्बंध घालणे सुरू ठेवल्याने तणाव कायम आहे. ट्रम्प यांनी शी यांच्याशी झालेली बैठ क औपचारिकपणे रद्द केली नाही, इतकेच नाही तर असे सूचित केले की ती महिन्याच्या अखेरीस आशियातील दौऱ्याचा भाग म्हणून होणार नाही. या दौऱ्यात मलेशियामध्ये थांबण्याचा कार्यक्रम होता,जिथे दक्षिणपूर्व आशियाई राष्ट्रांच्या संघटनेची शिखर परिषद आ योजित केली जात आहे; जपानमध्ये थांबण्याचा आणि दक्षिण कोरियाला भेट देण्याचा कार्यक्रम होता, जिथे ते आशिया-पॅसिफिक आर्थिक सहकार्य शिखर परिषदेपूर्वी शी यांची भेट घेणार होते.
'मी दोन आठवड्यांत दक्षिण कोरियातील APEC येथे राष्ट्राध्यक्ष शी यांची भेट घेणार होतो, परंतु आता असे करण्याचे कोणतेही कारण दिसत नाही' असे ट्रम्प यांनी पोस्ट केले. ट्रम्पच्या धमकीमुळे वॉल स्ट्रीटवरील काही महिन्यांपासून सुरू असलेली शांतता भंग झा ली आणि जगातील सर्वात मोठ्या अर्थव्यवस्थांमधील वाढत्या तणावाच्या चिंतेमुळे S&P 500 २.७% घसरला. एप्रिलनंतरचा हा बाजारातील सर्वात वाईट दिवस होता.गुरुवारी, ट्रम्प-शी यांच्या नियोजित बैठकीपूर्वी चीन सरकारने दुर्मिळ पृथ्वींपर्यंत प्रवेश प्रतिबंधित केला. बीजिंगला परदेशी कंपन्यांना धातूंचे घटक परदेशात पाठवण्यासाठी विशेष परवानगी मिळण्याची आवश्यकता असेल. त्यांनी दुर्मिळ पृथ्वींच्या खाणकाम, वितळणे आणि पुनर्वापरात वापरल्या जाणाऱ्या तंत्रज्ञानाच्या निर्यातीसाठी आवश्यकतांना परवानगी दे ण्याची घोषणा केली, तसेच लष्करी वस्तूंमध्ये वापरल्या जाणाऱ्या उत्पादनांसाठी कोणत्याही निर्यात विनंत्या नाकारल्या जातील असे म्हटले आहे.
ट्रम्प म्हणाले की चीन खूपच शत्रुत्वाचा मार्ग अवलंबत आहे आणि इलेक्ट्रॉनिक्स, संगणक चिप्स, लेसर, जेट इंजिन आणि इतर तंत्रज्ञानात वापरल्या जाणाऱ्या धातू आणि चुंबकांवर प्रवेश प्रतिबंधित करून जगाला बंदी करत आहे. मी राष्ट्राध्यक्ष शी यांच्याशी बोललो नाही कारण असे करण्याचे कोणतेही कारण नव्हते असेही ट्रम्प यांनी पोस्ट केले. हे खरोखरच आश्चर्यचकित करणारे होते, केवळ माझ्यासाठीच नाही तर मुक्त जगाच्या सर्व नेत्यांसाठी... असे ते म्हणाले. वॉशिंग्टनमधील चिनी दूतावासाने प्रसारमाध्यमांना टिप्पणी साठी केलेल्या विनंतीला ट्रम्प यांनी त्वरित प्रतिसाद दिला नाही.
७ ऑक्टोबर २०२३ रोजी हमासच्या हल्ल्यातील उर्वरित ओलिसांना सोडण्यासाठी गाझामध्ये इस्रायल आणि हमास यांच्यात युद्धबंदीची घोषणा झाल्यानंतर, दुर्मिळ पृथ्वीवरील हा निर्णय विशेषतः अयोग्य असल्याचे ट्रम्प यांनी म्हटले आहे. चीन युद्धबंदीतील त्यांच्या भूमिकेसाठी त्यांच्याकडून क्षण हिरावून घेण्याचा प्रयत्न करत असल्याची शक्यता त्यांनी पुराव्याशिवाय उपस्थित केली आणि सोशल मीडियावर म्हटले आहे की, 'मला आश्चर्य वाटते की ती वेळ योगायोग होती का?' अशी शंका त्यांनी चीनवर उपस्थित केली. जागति क पातळीवर बघता, दुर्मिळ पृथ्वी घटकांवरील बीजिंगच्या निर्यात नियंत्रणाच्या मागील फेरीतील निर्यात परवाना अर्जांचा आधीच मोठा प्रलंबित भाग आहे आणि नवीनतम घोषणा दुर्मिळ पृथ्वी घटकांच्या जागतिक पुरवठा साखळीत आणखी गुंतागुंत निर्माण करता त असे चीनमधील युरोपियन युनियन चेंबर ऑफ कॉमर्सने एका निवेदनात म्हटले आहे.
याविषयी बोलताना वॉशिंग्टन, डीसी येथील सेंटर फॉर स्ट्रॅटेजिक अँड इंटरनॅशनल स्टडीज येथील क्रिटिकल मिनरल्स सिक्युरिटी प्रोग्रामच्या संचालक ग्रेसलिन बास्करन म्हणाल्या की, चीनने वाटाघाटीसाठी खुला असल्याचे संकेत दिले आहेत, परंतु त्यांच्याकडे फा यदा देखील आहे कारण दुर्मिळ पृथ्वीच्या बाजारपेठेवर त्यांचे वर्चस्व आहे, ७०% खाणकाम आणि ९३% उत्पादन त्यांच्यापासून बनवलेले कायमस्वरूपी चुंबक आहेत जे उच्च तंत्रज्ञानाच्या उत्पादनांसाठी आणि लष्करासाठी महत्त्वाचे आहेत. हे निर्बंध आपल्याला ग रजेच्या वेळी आपला औद्योगिक पाया विकसित करण्याची आपली क्षमता कमी करतात. आणि दुसरे म्हणजे, ते एक शक्तिशाली वाटाघाटी साधन आहे," ती म्हणाली. आणि हे निर्बंध जागतिक तणावाच्या काळात अमेरिकन सैन्याला बळकटी देण्याच्या प्रयत्नांना ध क्का देऊ शकतात कारण दुर्मिळ पृथ्वीची आवश्यकता आहे. अमेरिका आणि चीनमधील शुल्क-इंधन व्यापार युद्धाच्या उद्रेकामुळे सुरुवातीला जागतिक अर्थव्यवस्था जागतिक व्यापार कोसळण्याच्या शक्यतेमुळे नकारात्मक झाली.ट्रम्प यांनी चिनी वस्तूंवर एकूण १४५% शुल्क लादले, तर चीनने अमेरिकन उत्पादनांवर १२५% यापूर्वी आयात कर लादला होता.
हे कर इतके जास्त होते की ते दोन्ही देशांमधील व्यापारावर परिणामकारकपणे अडथळा ठरू शकत होते.त्यामुळे वाटाघाटी झाल्या ज्यायोगे अमेरिकन सरकारने आकारलेले शुल्क ३०% पर्यंत आणि चीनने लादलेले दर १०% पर्यंत कमी झाले जेणेकरून पुढील च र्चा होऊ शकेल. परंतु चीनकडून दुर्मिळ पृथ्वीवरील अमेरिकेच्या प्रवेशावर, प्रगत संगणक चिप्स आयात करण्याच्या चीनच्या क्षमतेवर अमेरिकेने निर्बंध, अमेरिकेत पिकवलेल्या सोयाबीनची विक्री आणि मंगळवारपासून दोन्ही देशांकडून आकारल्या जाणाऱ्या बंद र शुल्काच्या मालिकेवर मतभेद अद्याप कायम आहेत.
एशिया सोसायटी पॉलिसी इन्स्टिट्यूटचे वरिष्ठ उपाध्यक्ष वेंडी कटलर म्हणाले की, ट्रम्प यांच्या पोस्टवरून दोन्ही देशांमधील तणावाची नाजूकता दिसून येते आणि द्विपक्षीय बैठक वाचवण्यासाठी दोन्ही बाजू तणाव कमी करण्यास तयार आहेत की नाही हे स्पष्ट नाही. ट्रम्प त्यांच्या धमक्यांना चीन कसा प्रतिसाद देण्याची योजना आखत आहे हे अद्याप स्पष्ट नाही.
