भारतातील कोणत्या राज्यात सर्वाधिक रेल्वे स्थानके आहेत हे तुम्हाला माहिती आहे का? आणि कोणत्या जिल्ह्यात ४० पेक्षा जास्त रेल्वे स्थानके आहेत? तसे, प्रवासी वाहतुकीच्या बाबतीत भारतीय रेल्वे जगात सर्वात मोठी आहे, परंतु रेल्वे नेटवर्कच्या बाबतीत अमेरिका पहिल्या क्रमांकावर आहे. तर, रेल्वे स्थानकांच्या बाबतीत कोणते भारतीय राज्य पहिल्या क्रमांकावर आहे याचा अंदाज तुम्ही लावू शकता का?
पुढे जाण्यापूर्वी, हे जाणून घ्या की २०२५ पर्यंत भरतात ७,३४९ ते ८,००० रेल्वे स्थानके असतील, ज्यात थांबे, टर्मिनल आणि जंक्शन यांचा समावेश असेल. जुनी स्थानके बंद होत असताना ही संख्या काळानुसार बदलते. १८५३ मध्ये ब्रिटिश राजवटीत बोरी बंदर ( मुंबई ) येथे भारतातील रेल्वेची सुरुवात झाली. १९४७ मध्ये स्वातंत्र्याच्या सुमारास, संपूर्ण भारतात अंदाजे २,२०० ते २,५०० रेल्वे स्थानके होती. १९४७ पूर्वी, बहुतेक रेल्वे स्थानके उत्तर भारत, बंगाल आणि बॉम्बे प्रेसिडेन्सीमध्ये होती.
स्वातंत्र्यानंतर किती रेल्वे स्थानके बांधली गेली?
स्वातंत्र्यानंतर, देशभरात रेल्वेचे जाळे मोठ्या प्रमाणात विस्तारले. नवीन राज्ये आणि जिल्हे जोडले गेले. स्वातंत्र्यानंतर जवळजवळ ५,००० नवीन रेल्वे स्थानके बांधण्यात आली. १९७० च्या दशकात सर्वाधिक रेल्वे स्थानके बांधण्यात आली. या काळात, मोठ्या प्रमाणात रेल्वे मार्ग टाकण्यात आले आणि नवीन स्थानके बांधण्यात आली.
या राज्यात सर्वाधिक रेल्वे स्थानके आहेत
तर आता आम्ही तुम्हाला सांगतो की कोणत्या राज्यात सर्वाधिक रेल्वे स्थानके आहेत. उत्तर प्रदेशमध्ये भारतातील सर्वाधिक रेल्वे स्थानके आहेत. १,२०० हून अधिक रेल्वे स्थानके असलेले हे देशातील सर्वात मोठे आणि सर्वात विस्तृत रेल्वे नेटवर्क आहे. हे राज्य एक प्रमुख रेल्वे केंद्र देखील आहे, जिथे प्रवासी आणि मालवाहतूक मोठ्या प्रमाणात होते.
या जिल्ह्यात सर्वाधिक स्थानके आहेत
प्रयागराज जिल्हात सर्वाधिक रेल्वे स्थानके आहेत, सुमारे ४७. देशातील इतर कोणत्याही जिल्ह्यात इतकी संख्या नाही. हे रेल्वे नेटवर्कचे प्रमुख केंद्र म्हणून आणि कुंभमेळ्यासारख्या मोठ्या धार्मिक कार्यक्रमांचे आयोजन करण्यामुळे आहे. उत्तर प्रदेशातील प्रमुख रेल्वे जंक्शनमध्ये प्रयागराज, कानपूर, वाराणसी, लखनौ आणि गोरखपूर यांचा समावेश आहे, जे राष्ट्रीय कनेक्टिव्हिटीमध्ये महत्त्वाची भूमिका बजावतात.
प्रयागराज जिल्ह्यात अनेक रेल्वे स्थानके आहेत कारण ते उत्तर मध्य रेल्वेचे मुख्यालय आहे. येथील रेल्वे नेटवर्क विस्तृत आणि विकसित आहे. जिल्ह्यात १२ प्रमुख रेल्वे स्थानके आहेत, ज्यात प्रयागराज जंक्शन, नैनी जंक्शन, प्रयागराज संगम, सुबेदारगंज, फाफामाऊ आणि झुंसी यांचा समावेश आहे. लहान आणि उप-स्थानकांसह, जिल्ह्यात ४७ रेल्वे स्थानके आहेत. रेल्वे देखभाल आणि ऑपरेशन देखील येथूनच होते.
प्रयागराज जिल्ह्यानंतर, कानपूर नगर हा सर्वाधिक रेल्वे स्थानके असलेला जिल्हा आहे. कानपूर जिल्ह्यात अनेक महत्त्वाची रेल्वे स्थानके देखील आहेत. रेल्वे नेटवर्कच्या बाबतीत हा उत्तर प्रदेशातील सर्वात मोठ्या जिल्ह्यांपैकी एक आहे. प्रयागराजप्रमाणेच, कानपूर हे देखील रेल्वे वाहतुकीसाठी एक महत्त्वाचे केंद्र आहे, येथून अनेक मोठ्या गाड्या धावतात.
देशाच्या राजधानीत किती स्टेशन आहेत?
दिल्लीमध्ये एकूण अंदाजे ४६ रेल्वे स्थानके आहेत. त्यापैकी २१ स्थानके दिल्ली रिंग रेल्वेचा भाग आहेत, जी अंदाजे ३५ किलोमीटर लांबीची आहेत. दिल्लीतील प्रमुख रेल्वे स्थानकांमध्ये नवी दिल्ली, जुनी दिल्ली (दिल्ली जंक्शन), हजरत निजामुद्दीन आणि आनंद विहार टर्मिनल यांचा समावेश आहे. याव्यतिरिक्त, दिल्लीत अनेक लहान रेल्वे स्थानके आहेत, ज्यांची एकूण संख्या अंदाजे ३८ आहे. दिल्लीतील रेल्वे स्थानके वेगवेगळ्या श्रेणींमध्ये मोडतात.
या राज्यात सर्वाधिक गाड्या आहेत
उत्तर प्रदेश राज्यात भारतातील सर्वात जास्त गाड्या आहेत. सुमारे ९,०७७ किलोमीटर लांबीचे उत्तर प्रदेशचे रेल्वे नेटवर्क देशातील सर्वात लांब आहे. दररोज हजारो गाड्या, ज्यामध्ये प्रवासी आणि मालवाहू गाड्यांचा समावेश आहे, राज्यातून जातात. लखनऊचे चारबाग रेल्वे स्टेशन हे भारतातील सर्वात व्यस्त रेल्वे स्थानकांपैकी एक आहे, जे दररोज ३०० हून अधिक गाड्या चालवते.
भारतातील कोणत्या रेल्वे स्थानकावर सर्वाधिक प्लॅटफॉर्म आहेत?
भारतातील सर्वात जास्त प्लॅटफॉर्म असलेले रेल्वे स्टेशन हावडा जंक्शन आहे, जे पश्चिम बंगालमधील कोलकाता येथे आहे. हावडा स्टेशनमध्ये एकूण २३ प्लॅटफॉर्म आहेत, ज्यामुळे ते भारतातील सर्वात जास्त प्लॅटफॉर्म असलेले रेल्वे स्टेशन बनले आहे. सियालदह रेल्वे स्टेशन २० प्लॅटफॉर्मसह दुसऱ्या क्रमांकावर आहे. मुंबईतील छत्रपती शिवाजी टर्मिनस १८ प्लॅटफॉर्मसह तिसऱ्या क्रमांकावर आहे. नवी दिल्ली रेल्वे स्टेशनमध्ये १६ प्लॅटफॉर्म आहेत, तर चेन्नई सेंट्रल स्टेशनमध्ये १५ प्लॅटफॉर्म आहेत.
