Wednesday, September 17, 2025

ज्येष्ठ इतिहास संशोधक आणि शिवचरित्रकार गजानन मेहेंदळे यांचे निधन

ज्येष्ठ इतिहास संशोधक आणि शिवचरित्रकार गजानन मेहेंदळे यांचे निधन

मुंबई: ज्येष्ठ इतिहास संशोधक आणि शिवचरित्रकार गजानन भास्कर मेहेंदळे यांचे बुधवारी सायंकाळी हृदयविकाराच्या तीव्र झटक्यानं पुण्यातील खासगी रुग्णालयात निधन झाले. ते 79 वर्षांचे होते. भारत इतिहास संशोधक मंडळ येथे गुरुवारी (१८ सप्टेंबर) सकाळी अकरा वाजता मेहेंदळे यांचे पार्थिव अंत्यदर्शनासाठी ठेवण्यात येणार आहे. त्यानंतर दुपारी एक वाजता वैकुंठ स्मशानभूमीत अंत्यसंस्कार करण्यात येणार आहेत.

गेल्या अर्धशतकाहून अधिक काळ मेहेंदळे यांनी इतिहास संशोधन कार्याला वाहून घेतले होते. शिवचरित्र आणि युद्ध इतिहासाचे ते गाढे अभ्यासक होते. त्यांनी शिवचरित्रावर मराठी आणि इंग्लिशमध्ये ग्रंथ लिहिले आहेत, जे आज इतिहास क्षेत्रामध्ये जगप्रसिद्ध आहेत.

श्री राजा शिवछत्रपती खंड १ आणि २, Shivaji His Life and Times, Tipu as He Really Was, शिवछत्रपतींचे आरमार, आदिलशाही फर्माने, इस्लामची ओळख अशी महत्वाची पुस्तकं त्यांनी लिहली. शिवकालीन संशोधनात त्यांचे योगदान अतुलनीय असे आहे.

त्यांना शालेय जीवनापासूनच इतिहासाची आवड होती. १९६९ साली त्यांनी पुण्याच्या भारत इतिहास संशोधक मंडळात पाऊल ठेवले आणि अभ्यासाला सुरुवात केली. त्यातूनच पुढे त्यांना युद्धशास्त्रात रुची निर्माण झाली आणि अठराव्या वर्षापासून त्यांनी युद्धशास्त्राचे वाचन आणि अभ्यास सुरू केला. १९७१ च्या युद्धात बांगलादेश आणि पाकिस्तान या दोन्ही सीमांवर युद्ध पत्रकार म्हणून स्वतः हजर होते, आणि त्यांचा त्यावरही अभ्यास होता.ते मिलिटरी सायन्सचे द्विपदवीधर होते. त्यांचा अनेक भाषांसह इतिहासातील लिप्यांचा अभ्यास होता.

Comments
Add Comment