प्रतिनिधी: नाईट फ्रँक इंडियाने जाहीर केलेल्या आकडेवारीनुसार, ऑगस्ट २०२५ मध्ये मुंबईच्या मालमत्ता बाजाराने चांगली गती कायम ठेवली आणि महिन्यातील ११००० नोंदणींचा टप्पा ओलांडला. बृहन्मुंबई महानगरपालिका (BMC) च्या अधिकारक्षेत्रात येणा ऱ्या शहरात ११२३० मालमत्ता नोंदणी नोंदल्या गेल्या, ऑगस्ट २०२४ मध्ये ११६३१ नोंदणींच्या तुलनेत ही इयर ऑन इयर बेसिसवर (YoY) ३% घट आहे. महिन्या-दर-महिना (MoM) बेसिसवर जुलै २०२५ मध्ये नोंदवलेल्या १२५७९ नोंदणींवरून ११% घट झाली. अ हवालातील माहितीनुसार,या घसरणीनंतरही ऑगस्ट २०२५ मध्ये मुद्रांक शुल्क संकलन (Stamp Duty Registration) १००० कोटी झाले, जे गेल्या वर्षीच्या ऑगस्टमधील १०६२ कोटींपेक्षा ६% कमी आहे.ऑगस्ट २०२५ मध्ये मुंबईतील मालमत्तांच्या क्षेत्रात निवा सी व्यवहारांचे वर्चस्व राहिले आहे. एकूण नोंदणींपैकी या श्रेणीत (Residential) ८०% नोंदणी झाली. कॉम्पॅक्ट अपार्टमेंट्स ही सर्वाधिक मागणी असलेली श्रेणी म्हणून उदयास आली आहे ज्यामध्ये १००० चौरस फूट पर्यंतच्या युनिट्सचा वाटा ८५% होता. परवडणा री क्षमता आणि राहण्यायोग्य जागा संतुलित करत ५००-१००० चौरस फूट विभाग सर्वात पसंतीचा राहिला. मोठ्या अपार्टमेंट्सनी त्यांचे खास आकर्षण कायम ठेवले, १०००-२००० चौरस फूट युनिट्स १३% पर्यंत वाढले, तर २००० चौरस फूटापेक्षा जास्त घरे ३% वर स्थिर राहिली.
नाईट फ्रँकच्या विश्लेषणाने प्रीमियम घरांच्या मागणीत स्थिर वाढ अधोरेखित केली. ५ कोटींपेक्षा जास्त किमतीच्या घरांचा वाटा एकूण नोंदणींपैकी ६% होता, जो गेल्या वर्षी ५% होता. याउलट, १-५ कोटी रुपयांच्या मध्यम-बाजार विभागामध्ये किरकोळ घट झा ली, २-५ कोटी रुपयांच्या रेंजमध्ये ३% घट झाली, जी विश्लेषकांच्या मते तात्पुरती सुधारणा असू शकते.ऑगस्टमध्ये एकूण नोंदणींमध्ये पश्चिम आणि मध्य उपनगरे ही मागणीचे केंद्र राहिले, ज्यांचे योगदान ८६% होते. पश्चिम उपनगरे ५४% सह आघाडीवर होती, त्यानंतर मध्य उपनगरे ३२% होती. दक्षिण मुंबईने ७% हिस्सा राखला, तर मध्य मुंबई गेल्या वर्षी ऑगस्टमध्ये ११% वरून ७% वर घसरली, ज्यामुळे खरेदीदारांच्या पसंतींमध्ये बदल दिसून आला.जानेवारी ते ऑगस्ट २०२५ दरम्यान, मुंबईत ९९८६९ पेक्षा जास्त मा लमत्ता नोंदणी नोंदल्या गेल्या, ज्यामुळे राज्याच्या तिजोरीत ८८५४ कोटी रुपयांचा मुद्रांक शुल्क महसूल निर्माण झाला. ही नोंदणींमध्ये ३% वार्षिक वाढ आणि महसुलात ११% वाढ दर्शवते, ज्यामुळे खरेदीदारांचा सततचा विश्वास आणि निरोगी विक्री क्रियाकलाप (Activity) अधोरेखित होतात.
या वर्षी दरमहा नोंदणी सातत्याने ११००० पेक्षा जास्त होत असल्याने, उद्योग तज्ञ आशावादी आहेत की मुंबई २०२५ मध्ये १ लाख नोंदणीचा टप्पा ओलांडेल आणि भारताचा सर्वात सक्रिय आणि लवचिक मालमत्ता बाजार म्हणून त्याचा दर्जा पुन्हा सिद्ध करेल.
या घडामोडीवर भाष्य करताना एनएआरईडीसीओ महाराष्ट्राचे अध्यक्ष प्रशांत शर्मा म्हणाले आहेत की,' दरमहा ११००० नोंदणींचा टप्पा सातत्याने ओलांडणे हे मुंबईच्या लवचिक घरांच्या मागणीचे एक मजबूत सूचक आहे. किरकोळ मासिक चढउतार अ सूनही, बाजारपेठेने उल्लेखनीय स्थिरता दर्शविली आहे, ज्याला मजबूत अंतिम-वापरकर्त्यांच्या क्रियाकलाप (Activity) आणि मालमत्ता वर्ग म्हणून रिअल इस्टेटवरील दीर्घकालीन विश्वासाचा पाठिंबा आहे. पुढे जाऊन, मध्यम-उत्पन्न विभागातील परवडणाऱ्या कि मतीला संबोधित करणारे धोरणात्मक समर्थन ही गती टिकवून ठेवण्यासाठी आणि व्यापक बाजारपेठेतील सहभाग सुनिश्चित करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण ठरेल.'
या घडामोडीवर भाष्य करताना द गार्डियन्स रिअल इस्टेट अ‍ॅडव्हायझरीचे अध्यक्ष कौशल अग्रवाल म्हणाले आहेत की,'आकडेवारी स्पष्टपणे दर्शवते की आर्थिक अडचणी असूनही घर खरेदीदार मालकी हक्काला प्राधान्य देत आहेत. नोंदणींमध्ये लक्झरी घरांचा वाढता वाटा आकांक्षा-चालित (Aspiration Driven) बाजारपेठ दर्शवितो, तर कॉम्पॅक्ट घरे विक्रीचा कणा राहिली आहेत. मेट्रो आणि कोस्टल रोड सारख्या पायाभूत सुविधा प्रकल्पांचा विस्तार होत असल्याने, आम्हाला अपेक्षा आहे की प्रीमियम आणि प रवडणाऱ्या दोन्ही विभागांमध्ये मागणी मजबूत राहील.'
यावर भाष्य करताना ट्रान्सकॉन डेव्हलपर्सच्या संचालिका सुश्री श्रद्धा केडिया-अगरवाल म्हणाल्या आहेत की,'नोंदणींमध्ये कॉम्पॅक्ट अपार्टमेंट्सचे वर्चस्व आजच्या शहरी घर खरेदीदारांच्या वाढत्या गरजांवर प्रकाश टाकत आहे, जे कनेक्टेड ठिकाणी का र्यक्षम, सु-डिझाइन केलेल्या जागांच्या शोधात आहेत. त्याच वेळी, लक्झरी घरांच्या मागणीत सतत वाढ मुंबईतील वाढत्या श्रीमंत वर्गाला जीवनशैली-केंद्रित घरे शोधत असल्याचे दर्शवते. मागणीचा हा संतुलित नमुना शहरातील रिअल इस्टेट बाजार देशातील सर्वात गतिमान बनवतो.'
यावर भाष्य करताना अरिहा ग्रुपचे संस्थापक ध्रुमन शाह म्हणाले आहेत की,'फक्त आठ महिन्यांत एक लाख नोंदणींच्या जवळपास पोहोचणे हे मुंबईच्या रिअल इस्टेट क्षेत्राची ताकद दर्शवते. कॉम्पॅक्ट घरांसाठी परवडणारी क्षमता ही एक प्रमुख चालक (Gr owth Driver) राहिली आहे, परंतु मोठ्या अपार्टमेंट्स आणि प्रीमियम गृहनिर्माणातील वाढ मागणीतील विविधतेचे संकेत देते. आम्हाला विश्वास आहे की सतत पायाभूत सुविधांचे अपग्रेड आणि सहाय्यक सरकारी धोरणे घर खरेदीदार आणि गुंतवणूकदार दोघांसा ठीही, विशेषतः पश्चिम उपनगरांसारख्या प्रमुख बाजारपेठांमध्ये शहराचे आकर्षण आणखी वाढवतील.'
