वॉशिंग्टन : चीनच्या DeepSeek AI स्टार्टअपने त्यांच्या नवीन AI मॉडेलच्या लाँचद्वारे जागतिक तंत्रज्ञान क्षेत्रात खळबळ उडवली आहे. या अत्याधुनिक मॉडेलने कमी खर्चात उच्च दर्जाचा परफॉर्मन्स देत अमेरिकेतील प्रमुख तंत्रज्ञान कंपन्यांना अडचणीत टाकले आहे. मिळालेल्या माहितीनुसार, प्री-मार्केट ट्रेडिंगमध्ये NVIDIA कॉर्पोरेशनच्या शेअर्समध्ये मोठी घसरण झाली असून, टेक उद्योगावर मोठा परिणाम झाला आहे.
DeepSeek-V3 नावाने ओळखले जाणारे हे AI मॉडेल OpenAI आणि Meta सारख्या कंपन्यांसोबत थेट स्पर्धा करत आहे. या मॉडेलच्या लाँचनंतर NVIDIA कंपनीच्या शेअर्स १७ टक्क्यांनी घसरले असून, कंपनीच्या बाजारमूल्यात ५९० अब्ज डॉलरची मोठी घट झाली आहे. याचा परिणाम NASDAQ इंडेक्सवर (US stock market) देखील झाला असून, तो ०.५० टक्क्याने खाली घसरला आहे.
DeepSeek AI चे वैशिष्ट्य
हे नवीन मॉडेल कमी खर्चात आणि अत्यंत कार्यक्षम आहे. याचे ओपन-सोर्स स्वरूप डेव्हलपर्सना त्यात सुधारणा करण्याची संधी देते. NVIDIA सारख्या महागड्या चिप्स आणि ऊर्जा खपत करणाऱ्या मॉडेल्सच्या तुलनेत DeepSeek ने मर्यादित संसाधनांमध्ये उल्लेखनीय कामगिरी केली आहे. त्यामुळे AI तंत्रज्ञानाच्या स्पर्धेत हे मॉडेल महत्त्वाचे ठरत आहे.
चीनच्या AI तंत्रज्ञानाला चालना
अमेरिकेने चीनवर हायटेक सेमीकंडक्टर तंत्रज्ञानावर निर्बंध घातले असतानाही DeepSeek ने मर्यादित संसाधने वापरून आपली क्षमता सिद्ध केली आहे. त्यामुळे चीनच्या AI उद्योगाला मोठी चालना मिळेल, अशी तज्ञांची अपेक्षा आहे. यामुळे जागतिक बाजारपेठेत चीनची पकड आणखी मजबूत होऊ शकते.
अमेरिकेसमोर आव्हान
DeepSeek AI च्या कामगिरीमुळे अमेरिकेतील टेक कंपन्यांना आपल्या व्यापार धोरणांमध्ये बदल करावा लागेल. १०० अब्ज डॉलर्सच्या स्टारगेट प्रोजेक्टला DeepSeek मोठा अडथळा ठरू शकतो, अशी भीती वर्तवली जात आहे.
जागतिक प्रभाव
DeepSeek AI मॉडेलने जागतिक AI उद्योगाला नवी दिशा दिली आहे. ओपन-सोर्स मॉडेलमुळे जगभरातील डेव्हलपर्समध्ये त्याचा मोठा प्रभाव पडला आहे. भविष्यात AI क्षेत्रात मोठे बदल घडवण्यासाठी DeepSeek महत्त्वपूर्ण ठरणार आहे.