शब्दांची नवलाई : कविता आणि काव्यकोडी

दादा म्हणतो कर म्हणजे,
हात माझा भारी
ताई म्हणते कर म्हणजे,
टॅक्स सरकारी

दादा म्हणतो चरण म्हणजे,
ओळ कवितेची
ताई म्हणते चरण म्हणजे,
ओळख ही पायाची

दादा म्हणतो जलद म्हणजे,
ढग आभाळातला
ताई म्हणते जलद म्हणजे,
लवकर लवकर चला

दादा म्हणतो कात म्हणजे,
कातडी सापाची
ताई म्हणते कात म्हणजे,
जोडी सुपारीची

दादा म्हणतो चिरंजीव म्हणजे,
टिकणारा कायमचा
ताई म्हणते चिरंजीव म्हणजे,
मुलगा आई-बाबांचा

एकाच शब्दाचे अर्थ दोन,
सांगतात दादा-ताई
मराठी भाषा आपली गुणाची,
सांगतात बाबा आई

काव्यकोडी - एकनाथ आव्हाड


१) कलिंगाच्या युद्धानंतर
तलवार दिली टाकून
बौद्ध धर्म स्वीकारला
अगदी मनापासून

पालीला राजभाषेची
मोकळी केली वाट
प्रजेचा विचार करणारा
कोण हा सम्राट?

२) पंखावर झेलले रंग
भिरभिरण्याचा छंद
पानाफुलांचा संग
शोधित फिरे मकरंद

पाहून त्याला मिळे
निखळ निर्मळ आनंद
ओळखा बरं कोण,
जगणे ज्याचे स्वच्छंद?

३) नाचरे ओढे
हरिततृणांचे गालिचे
डोलणारी झाडे
ताटवे फुलांचे

मनाला पाडती भुरळ
वळतात तिकडे पाय
जशी असते दृष्टी
तशी असते काय?

उत्तर -
१) सम्राट अशोक
२) फुलपाखरू
३) सृष्टी
Comments
Add Comment

खरे धाडस

कथा : रमेश तांबे पावसाळ्याचे दिवस होते. भरपूर पाऊस पडत होता. ओढे-नाले-नद्या दुथडी भरून वाहत होत्या. सारे जंगल

बोलल्याप्रमाणे वागावे

लहानशा गोष्टी, मोठा अर्थ : शिल्पा अष्टमकर “माणसाला त्याच्या बोलण्यावरून नव्हे तर कृतीवरून ओळखले जाते” असे आपण

मनाचा मोठेपणा

कथा : रमेश तांबे शाळेत भाषण स्पर्धेचे आयोजन केले होते. विद्याधरने नेहमीप्रमाणे आपले नाव स्पर्धेसाठी दिले होते.

सहकार्य

कथा : प्रा. देवबा पाटील आदित्यने आधीपासूनच सुभाषला काहीतरी मदत करण्याचा आपल्या मनाशी ठाम निश्चय केलेला होताच.

प्रार्थना

प्रतिभारंग : प्रा. प्रतिभा सराफ शैक्षणिक, सांस्कृतिक, सामाजिक, अध्यात्मिक, कला-क्रीडा अशा संस्थांमध्ये

फुलासंगे मातीस वास लागे

लहानशा गोष्टी, मोठा अर्थ : शिल्पा अष्टमकर माणसाच्या आयुष्यात संगतीचे महत्त्व फार मोठे असते. एखाद्या व्यक्तीचा