गुंतवणुकीचे साम्राज्य – डॉ. सर्वेश सुहास सोमण
पेनी स्टॉक म्हणजे चांगल्या प्रकारे स्थापित नसलेल्या कंपन्यांचे कमी किंमतीचे शेअर्स आहेत. पेनी स्टॉक ट्रेडिंग हे एक उपक्रम आहे. ज्यामध्ये लहान कंपनीचे स्टॉक विक्री आणि खरेदी समाविष्ट आहे. हे स्टॉक स्टॉकच्या मार्केट कॅपिटलायझेशनपेक्षा लहान वॉल्यूमद्वारे ट्रेड केले जातात. पेनी स्टॉकच्या किमती नेहमीच मोठ्या कंपन्यांचे ट्रेंड फॉलो करत नाहीत. पेनी स्टॉक ट्रेडिंग सर्वांसाठी अनुकूल नाही. जर तुम्ही पेनी स्टॉक ट्रेड केले, तर तुम्हाला काही गोष्टी माहिती असणे आवश्यक आहे.
१) पेनी स्टॉकमध्ये जास्त किंमतीची अस्थिरता आहे :
पेनी स्टॉकमध्ये सामान्यपणे ब्लू-चिप स्टॉकपेक्षा जास्त किमतीची अस्थिरता असते. याचा अर्थ असा की, पेनी स्टॉकच्या किमती ब्लू-चिप स्टॉकसारख्या इतर सिक्युरिटीजपेक्षा कमी कालावधीत मोठ्या प्रमाणात चढ-उतार होऊ शकतात. किमतीतील अस्थिरता हा एक जोखीम घटक आहे. ज्यामुळे इन्व्हेस्टरला कमी कालावधीत किंवा योग्य संशोधनाशिवाय अशा सिक्युरिटीजचा व्यापार (खरेदी किंवा विक्री) करायचा असल्यास महत्त्वाचे नुकसान होऊ शकते.
२) लिक्विडिटीचा अभाव :
भारतातील पेनी स्टॉक ट्रेडिंग लहान सेव्हिंग्स स्कीमद्वारे रिटेल इन्व्हेस्टरद्वारे प्रभावित केले जाते. त्यामुळे कोणत्याही वेळी मर्यादित संख्येने खरेदीदार आणि विक्रेते आहेत. पर्याप्त लिक्विडिटीचा अभाव सिक्युरिटीज त्वरित वाजवी किमतीमध्ये खरेदी/विक्री करण्याची क्षमता कमी करते, ज्यामुळे इन्व्हेस्टरला त्याच्या डिमॅट अकाऊंटमध्ये धारण केलेल्या शेअर्ससाठी वाजवी बाजार मूल्य प्राप्त करणे कठीण होऊ शकते किंवा इच्छित एक्झिट किंमत करणे कठीण होऊ शकते.
पेनी स्टॉकची किंमत इतर शेअर्सपेक्षा अधिक अस्थिर असू शकते. इन्व्हेस्टमेंटवर चांगले रिटर्न देण्याची कोणतीही खात्री नाही. कोणत्याही चेतावणीशिवाय पेनी स्टॉकचे मूल्य कमी होऊ शकते. जर तुम्हाला पेनी स्टॉकमध्ये इन्व्हेस्टमेंट करायची असेल तर “सर्व अंडे एकाच बास्केटमध्ये ठेवू नका” या नियमाचे पालन करा. पेनी स्टॉकची किंमत अधिक अस्थिरता असते आणि एक्स्चेंजवर कोणतीही औपचारिक लिस्टिंग नाही. जेव्हा इन्व्हेस्टमेंटचा विषय येतो, तेव्हा पेनी स्टॉकमध्ये सामान्यपणे जास्त रिस्क असतात, विशेषत: जेव्हा त्यांना ऑनलाइन ट्रेड करतात. पेनी स्टॉक ट्रेडिंग सर्वांसाठी नाही. यात जोखीम आहे, त्यामुळे तुम्ही जे परवडणार आहात, ते इन्व्हेस्ट करा.
पेनी स्टॉक किमतीमध्ये वाढ होईल, याची कोणतीही हमी नसते. या आठवड्यात इस्रायलच्या तणावामुळे युद्धजन्य परिस्थितीमुळे निर्देशांकात मोठी घसरण पाहावयास मिळाली. पुढील आठवड्याचा विचार करता २५०७८ ही निफ्टीची महत्त्वाची अडथळा पातळी असून, जोपर्यंत निफ्टी या पातळीच्या खाली आहे, तोपर्यंत निर्देशकांची दिशा मंदीचीच राहील. पुढील काही आठवड्याचा विचार करता आता आंतरराष्ट्रीय संकेत अत्यंत महत्त्वाचे आहेत. सोने या मौल्यवान धातूने देखील मंदीची रचना तयार केलेली असून, जोपर्यंत सोने ७३००० या पातळीच्या खाली आहे, तोपर्यंत सोन्यात आणखी घसरण होणे अपेक्षित आहे.
(सूचना : लेखकाची तसेच त्यांच्या जवळच्या नातेवाइकांची लेखात सुचवित असलेल्या कंपन्यांच्या शेअर्समध्ये कोणतीही गुंतवणूक नाही किंवा सुचविलेल्या कंपन्यांशी लेखकाचा कुठलाही संबंध नसून कंपनीकडून कोणतेही मानधन किंवा भेटवस्तू घेतलेली नाही)