प्रा. डॉ. गजानन सीताराम शेपाळ: अधिव्याख्याता, जे.जे.कला महाविद्यालय.
अनेक रंग, अनेक आकार, अनेक विषय असले तरी आनंद मात्र एकच असतो. बघा ना…! रंग तेच असतात, आकारही सर्वसाधारण ओळखीचेच असतात; परंतु विविध दृश्य कलाकार त्यांच्या शैलीने आणि तंत्राने तेच रंग, तेच आकार स्वतःच्या कल्पनाशक्तीने कॅनव्हाॅसवर चितारत असतात. त्यामुळे एका अद्भुत सृजनाचं दर्शन होतं. विविधता आणि वैविध्यता या शब्दांचे अर्थ समजून येतात. अशाच एका रंगमेळ्यात सहभागी होऊन आनंद घेता येईल असा उत्सव सुरू होतो आहे.
आर्टिव्हल फाऊंडेशनतर्फे दि ८ ते १४ ऑगस्ट २०२३ दरम्यान ‘ऱ्हाप्सोडी-२०२३’ या समूह प्रदर्शनाचे आयोजन जहांगीर आर्ट गॅलरी, काळा घोडा, मुंबई येथे करण्यात आले आहे. या प्रदर्शनामध्ये वासुदेव कामत, प्रकाश घाडगे, प्रदीप सरकार, अजय डे, आशिफ होसेन, शशिकांत धोत्रे, गोपाल परदेशी, बिरकिशोर पात्रा, दीपक बी. पाटील, विशाल फसळे, जयदेब डोलुई, गोविंद सिरसाट, संतोष भोईर, शंकर शर्मा, प्रतिभा गोयल, मरेडू रामू, सुदिप्ता अधिकारी, कश्यप रे, ज्योत्स्ना सोनवणे, शैलेश गुरव, शेफाली भुजबळ, माया बी., रमनप्रीत कौर नारंग या २५ प्रतिष्ठित कलाकारांनी आपला सहभाग नोंदवला आहे. चित्र, शिल्प, मिक्स मीडिया अशा वेगवेगळ्या माध्यमांतील कलाकृती रसिकांना या प्रदर्शनात पाहायला मिळणार आहेत. या सर्व कलाकारांच्या कलाकृती रसिकांसमोर सादर करणे हा या प्रदर्शनाचा उद्देश आहेच, पण त्याचबरोबर कलेतून सेवा हे देखील या प्रदर्शनाचे महत्त्वाचे उद्दिष्ट आहे आणि त्यामुळेच कॅन्सर पेशंट्स एड असोसिएशन (CPAA) यांच्या सहयोगाने या प्रदर्शनाची आखणी आणि संकल्पना वेगळ्या पद्धतीनं करून प्रदर्शनामधील चित्रविक्रीतून मिळणारी काही रक्कम ही कॅन्सर पेशंट्सना मदत म्हणून या संस्थेला देण्यात येणार आहे.
या प्रदर्शनात गव्हर्नमेंट कॉलेज ऑफ आर्ट अँड क्राफ्ट, कोलकाता येथील एक प्रतिभाशाली समकालीन कलाकार आशिफ हुसेन यांनी सहभाग घेतला आहे. त्यांच्या कलाकृतीत वास्तव आणि कल्पना यांचे अखंडपणे मिश्रण करणारे मनमोहक दृश्य सादरीकरण करण्याची उल्लेखनीय क्षमता आहे. त्याचे अनोखे सिग्नेचर स्ट्रोक, अनेकदा लाल आणि निळ्या रंगांचे मंत्रमुग्ध करणारे संयोजन वापरून, त्याच्या पेंटिंगला स्वप्नवत पण अस्सल वातावरण देतात. अध्यात्माच्या प्रगल्भ जाणिवेने आपल्या कलेकडे जाऊन, आशिफ कुशलतेने बनारस घाट आणि इतर ऐतिहासिक शहरांचे सार टिपतात. त्यांचा समृद्ध सांस्कृतिक वारसा आणि पवित्र महत्त्व योग्यरीत्या निवडलेल्या दृष्टिकोनातून कुशलतेने चित्रित करतात. त्यामुळे त्यांची कलाकृती रसिक मनाचा ठाव घेते. बिरकिशोर पात्रा हे भांडुप येथील भारतीय कलाकार. त्यांनी बीएफए पेंटिंग, खल्लीकोट, ओडिशा, येथे आणि एमएफए पेंटिंग बीएचयू, वाराणसीचे शिक्षण पूर्ण केले आहे. त्यांच्या चित्रांमध्ये भक्ती संगीताद्वारे “शहरी अध्यात्म लहरी”वर चित्रित केलेले विषय घटक आहेत. जे वास्तवात शांततेचे सौंदर्य शोधतात. एका विचार शृंखलेला समर्पित असे त्यांचे विषय आहेत. दीपक पाटील हे एक प्रतिभावान कलाकार आहेत. त्यांनी ॲक्रॅलिकसह मिश्र माध्यमातील कॅनव्हाॅसवरील कलाकृती, निसर्गाच्या विविध सौंदर्याने आणि मानवी भावनांच्या गुंतागुंतीच्या टेपेस्ट्रीने प्रेरित झालेली आहे. म्हणूनच त्यांच्या कलाकृती स्मृतीप्रवण ठरतात. गोपाळ परदेशी हे पुण्यातील अभिनव कला महाविद्यालयाचे कला विद्यार्थी. गोपाल परदेशी, अनेकदा दुर्लक्षित असलेल्या घटकांच्या विषयांमधून सुंदरपणे कलाकृती निर्माण करतात.
विंटेज दिवे, लाकडी खिडक्या आणि जुनी भांडी यांनी सुशोभित केलेल्या गोपालच्या चित्रांमध्ये ग्रामीण जीवनाच्या कथा आहेत. ग्रामीण भारताचे चित्रण दैनंदिन वस्तूंना, मनमोहक, उत्कृष्ट आकृतींमध्ये रूपांतरित करते. प्रकाश आणि सावल्यांचा खेळ हे त्यांच्या कलाकृतींचे वैशिष्ट्य. गोविंद सिरसाट, सुद्धा एक प्रतिष्ठित कलाकार. त्यांनी सर जेजे स्कूल ऑफ आर्ट, मुंबई येथून उच्च गुणवत्तेसह पदवी प्राप्त केली आहे. त्यांची उत्कंठावर्धक कलाकृती ग्रामीण आणि शहरी जीवनातील असंख्य अनुभवांचा अभ्यास करते. म्हणूनच त्यांच्या कलाकृती राष्ट्रीय आणि आंतरराष्ट्रीय प्रदर्शनांमध्ये जगभरातील कला रसिकांना मंत्रमुग्ध करतात. या प्रदर्शनात गोविंद यांनी त्यांच्या नवीन कला मालिकेतील कलाकृती दिसतात. ग्रामीण आणि शहरी भागातील विविध खेळांचे अनुभव त्यांच्या चित्रमय भाषेत त्यांनी चित्रित केलेले. जयदेब डोलुई, कोलकाता येथील अनुभवी कलाकार, खरी भक्ती आणि अध्यात्म, संस्कृती, भारतीय पौराणिक कथा, तत्त्वज्ञान इत्यादी त्यांच्या मंत्रमुग्ध करणाऱ्या कलाकृतींमध्ये दाखवतात. वॉश तंत्रासह जलरंग वापरून, ते त्यांच्या थीमॅटिक निर्मितीमध्ये काळ्या रंगालाही आल्हाददायक भासवतात. अशाेे एकाहून एक कलाकारांचे कला सृजन पाहताना कलारसिक
मुग्ध होतो.
ज्योत्स्ना सोनवणे, मुंबई, महाराष्ट्र येथे राहणाऱ्या एक स्वयंशिक्षित दृश्यकलाकार, त्यांच्या रेषा आणि रंगांच्या अमूर्त भाषेने मोहीत करतात. त्यांची कलात्मक निर्मिती सतत विकसित होत राहते, दर्शकांना अन्वेषणाच्या प्रवासात आमंत्रित करते, जिथे वैयक्तिक दृष्टिकोन, व्याख्यांना आकार देतात आणि पाहता पाहता कलाकृती आकार घेते. त्यामुळे प्रसिद्ध प्रदर्शनांमध्ये त्यांच्या कलाकृती आंतरराष्ट्रीय स्तरावर प्रदर्शित झालेल्या आहेत. पेंटेड रिदम (मुंबई), जहीर कासिम, रमेश एडवणकर, न्यूयॉर्कमधील रोशन मारवाह आणि इतरांसारख्या प्रतिष्ठित संग्राहकांनी त्यांच्या चित्रांचे कौतुक केले आहे.
कलात्मक निर्मळतेच्या गूढ जगात, कश्यप रे एक मंत्रमुग्ध शिल्पकार म्हणून उदयास आले आहेत, वयाच्या ६४ व्या वर्षी त्यांनी त्यांच्या अपघाती तेजाचे अनावरण करून एक मोहक प्रवास सुरू केला. बेलगाम उत्कटतेने, त्यांनी पंधरा महिन्यांत एकोणतीस प्रदर्शने भरवली आहेत, जी त्यांच्या विलक्षण प्रतिभेचा दाखला आहेत. प्रतिष्ठित “अकादमी ऑफ फाइन आर्ट्स, कलकत्ता”मधील त्यांचे पहिले एकल प्रदर्शन त्यांची परिवर्तनशील कलात्मकता प्रदर्शित करते. टाकून दिलेल्या धातूच्या वस्तूंचे उत्कृष्ट दिवे, अॅश ट्रे, घड्याळे आणि मंत्रमुग्ध करणाऱ्या धातूच्या कलांमध्ये रूपांतरित करते. त्यांची कलाकृती म्हणूनच कला रसिकांना स्वतःची भासते. हैदराबादमधील एक प्रतिभावान व्हिज्युअल आर्टिस्ट मरेडू रामू यांनी हैदराबादच्या सेंट्रल युनिव्हर्सिटीमधून चित्रकलेमध्ये एमएफए केले आहे. त्यांच्या उद्बोधक कलाकृती ग्रामीण परिसर आणि शहरी जीवन या दोहोंचे सार कुशलतेने टिपतात.
निसर्ग, लँडस्केप आणि दैनंदिन अनुभव यांच्या सुसंवादी मिश्रणाद्वारे त्यांची चित्रे त्यांच्या मूळ गावाच्या सौंदर्याची आणि गुंतागुंतीची अनोखी झलक देतात. माया बी. ह्या बंगलोर येथील प्रसिद्ध सिरॅमिक कलाकार आहेत. त्यांच्या निर्मितीमध्ये पृथ्वीवरील छटा आणि समकालीन डिझाइनचे जादूई मिश्रण आहे. निसर्गाने प्रेरित होऊन, माया मातीची भांडी बनवतात. त्यातून अद्भुत असा सौंदर्याविष्कार पाहायला मिळतो. कलेच्या समृद्ध क्षेत्रात, प्रदीप सरकार, हे आंतरराष्ट्रीय ख्यातीचे दिग्गज, आपल्या प्रतिभासंपन्न स्पर्शाने कॅनव्हाॅस सजवताना पाहायला मिळतात. समकालीन आर्ट कॉसमॉसमध्ये प्रसिद्ध असलेला त्यांचा चेहरा, त्यांनी आपल्या मोहक निर्मितीसह ७५ हून अधिक प्रदर्शने भरवली आहेत. त्याचे भौमितिक सिम्फनी, प्रतिष्ठित कॉर्पोरेट घरे पाहणं एक पर्वणीच. प्रकाश घाडगे हे एक कुशल कलाकार आहेत जे पेन आणि शाईच्या मोहक कलाकृतींसाठी
ओळखले जातात.